- 17 June 2006
- 49,356
Επαναφέρω σήμερα ένα από τα παλιότερα αφιερώματα που είχα κάνει στο avforum
Η πρώτη μου γνωριμία με τον ήχο της κιθάρας του Larry Carlton έγινε γύρω στο 1976-77. Ακούγοντας τότε τον περίφημο δίσκο της Joni Mitchell Hejira τρία πράγματα μου έκαναν εντύπωση. Οι συνθέσεις που ήταν έξω από κάθε τετριμμένο, το μπάσο του Jaco Pastorious και η κιθάρα του αγνώστου τότε σε μένα Larry. Πολλά κομμάτια στο δίσκο αυτό ήταν μόνο κιθάρα μπάσο και φωνή – και όμως το σύνολο σε μπιμπίκιαζε. Ο δίσκος δεν έβγαινε από το πλατώ.
Γύρω στην ίδια εποχή έρχεται το περίφημο Aja των Steely Dan. Τι δίσκος και αυτός... Μόλις κυκλοφόρησε το είχε φέρει ένας φίλος κιθαρίστας στη Θεσσαλονίκη – ο Γιώργος Σταμπόλης- και μαζί με άλλους φίλους από τα συγκροτήματα που τότε κάναμε παρέα και ακούγαμε Clapton και Blackmore κλπ μια μέρα μας περέχυσε κυριολεκτικά με κρύο νερό: Ελάτε να ακούσετε τι είναι κιθάρα μας είπε…
Τι ήταν αυτό… δύο φορές στην ίδια χρονιά να με χτυπήσει τόσο δυνατά ένας «άγνωστος» κιθαρίστας? Ε αυτό πήγαινε πολύ. Πρέπει να ήταν σπουδαίος αυτός ο άνθρωπος.
Την επόμενη χρονιά ήμουν στο Fnac στη Μασσαλία (να μην ξεχνάμε ότι τότε οι δίσκοι σαν αυτόν ήταν κάτι σπάνιο στο Ελλάντα) και έψαχνα απεγνωσμένα δύο δίσκους. Το ένα ήταν κάποιο των Steely Dan που οπωσδήποτε να έπαιζε ο Larry. Και το βρήκα. Γυρνώντας στη Θεσσαλονίκη ανακάλυψα ότι χτύπησα χρυσάφι. Δύο από τα καλύτερα σόλο κιθάρας όλων των εποχών σύμφωνα με το Rolling Stone στον ίδιο δίσκο!
Και τέλος (στη μακριά αυτή εισαγωγή) ένα βράδυ του Γενάρη του 82 στη σκοπιά στον κάβο στο Καβούρι, με τα αεροπλάνα να τροχοδρομούν επάνω από το κεφάλι μου και εγω με το τρανζιστοράκι στο αυτί και φυσικά τον αμερικάνικο σταθμό του Ελληνικού. Ένα κομμάτι νωχελικό, αργό, μελωδικό, λίγο ρετρό, ξέχασα εφόδους και όλα και περίμενα να ακούσω τι ήταν. Larry Carlton Sleepwalk. Ε, αυτό ήταν ! από εκεί και πέρα έπρεπε κάτι να κάνω: έπρεπε να βρω όλους τους δίσκους του πάσει θυσία!
Ο Larry Carlton λοιπόν θεωρείται σήμερα από τους πιο σημαντικούς κιθαρίστες που μπόρεσαν να υπηρετήσουν πιστά τη ροκ και τη τζαζ ταυτόχρονα. Αν και θα μπορούσε να ακολουθήσει μια καριέρα μουσικού στούντιο, (κάτι που ουσιαστικά για πολύ καιρό το κατάφερε) αποφάσισε να ακολουθήσει και σόλο καριέρα. Έχει παίξει σε εκατοντάδες δίσκους γνωστών καλλιτεχνών (αναφέρω τα τρανταχτά ονόματα : Quincy Jones, Michael Jackson, Dolly Parton, Joni Mitchell, Linda Rondstadt, John Lennon, Barbara Streisand, Neil Diamond, Al Jarreau, Minnie Riperton, Bill Withers, Paul Αnka, Michael McDonald, Chuck Mangione, Randy Crawford, Crusaders, Steely Dan, Christopher Cross), υπολογίζεται ότι έχει παίξει σε περίπου 100 χρυσούς δίσκους που μπήκαν στο top 100 των ΗΠΑ, ενώ υπήρξαν χρονιές που έπαιξε σε 500 δίσκους στη ίδια χρονιά και συνολικά μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980 σε περίπου 3000 ηχογραφήσεις. Έχει γράψει ιστορία καθώς σημάδεψε καλλιτέχνες όπως η Joni Mitchell στα court and spark και Hejira, σε αυτόν οφείλουν σε μεγάλο μέρος της επιτυχίας τους οι Steely Dan και οι Crusaders, ενώ και στην προσωπική του καρριέρα δεν τα πήγε καθόλου άσκημα με κάπου 4 υποψηφιότητες για grammy από τις οποίες πήρε τις δύο, ενώ έχει γράψει τη μουσική για ταινίες όπως το Against all odds κα.
Ο ήχος του είναι καθαρός, μελωδικός, με έμφαση στο sustain, δηλαδή τη διάρκεια στην νότα. Όσοι από σας ίσως γνωρίσουν κιθάρα ή έστω γνωρίζουν γι αυτήν ακόμα και αν δεν τα καταφέρνουν στο παίξιμο, θα ξέρουν ότι πολλοί κιθαρίστες στη ροκ μουσική για να διατηρήσουν τον ήχο μιάς νότας περισσότερο από, ας πούμε πχ ένα δευτερόλεπτο, καταφεύγουν σε διάφορα εφφε, (στην καθομιλουμένη παραμορφωτές, overdrive ή άλλες γραφικές ονομασίες) με τα οποία μπορούν να ενισχύουν το decay της νότας δηλαδή το σβήσιμο της νότας. Ο πιο γνωστός μάστορας στο είδος είναι φυσικά ο Carlos Santana (για αυτόν θα περιμενετε) ας πούμε πχ στο γνωστό άσμα Europa. Ο Carlos ήταν αυτός που το καθιέρωσε σε μεγάλο και ίσως κάποτε υπερβολικό βαθμό. Αντίθετα ο Larry το πετυχαίνει αυτό σχεδόν πάντα χωρίς άλλα εφφέ, αλλά κύρια με το δάχτυλο και την ταυτόχρονη χρήση του ποτενσιόμετρου της έντασης της κιθάρας. Όχι ότι δεν το κάνουν και άλλοι. Αυτός απλά το κάνει για όλες τις νότες του και για όσο χρόνο χρειάζεται κάθε νότα – ποτέ παραπάνω. Και πολύ περισσότερο το κάνει με μια ημιακουστική κιθάρα, (οι ημιακουστικές κιθάρες έχουν εγγενές πρόβλημα στον τραβηγμένο ηλεκτρικό ήχο, γιατί έχουν την τάση να μικροφωνίζουν εύκολα) την αγαπημένη του κιθάρα Gibson ES 335, εξ ού και το όνομά του Mr 335!
Ο ήχος του λοιπόν εκτός από τη διάρκεια και την σχεδόν παντελή έλλειψη παραμόρφωσης (εκτός από εκείνη της υπεροδήγησης του ενισχυτή), χαρακτηρίζεται από την αρμονία και τη συνέχεια στο σόλο. Το σόλο αρχίζει πάντα με εισαγωγή, κυρίως θέμα, επεξεργασία και τέλος. Ακολουθεί δηλαδή καθαρά τζαζίστικη φιλοσοφία και όχι ροκ, όπου ο κιθαρίστας κατά κανόνα χρησιμοποιεί κλισέ που τα κοπιάρει ανάλογα με τα ακόρντα ή αυτοσχεδιάζει επάνω ή γύρω γύρω από αυτά σε μια απλή κλίμακα
Τα σόλα του είναι πάντα μια ξεχωριστή μελωδία, με αρχή μέση και τέλος, επάνω στο βασικό θέμα, ή ακόμα πολλές φορές ένα εντελώς διαφορετικό θέμα. Ποτέ δεν θα παίξει γρήγορα, για να παίξει γρήγορα (πχ δεν είναι Satriani ή Malmsteen) εκτός αν το απαιτήσει το κομμάτι – και τότε θα παίξει ΓΡΗΓΟΡΑ και πράγματα που δεν παίζονται γρήγορα! – όχι φλυαρίες και δακτυλισμούς…
Επίσης σχεδόν σε κανένα δίσκο του δεν χρησιμοποιεί εφφέ εκτός από πεντάλ έντασης ή έστω που και που ένα ελαφρό chorus!
Ας δούμε όμως περισσότερα γι αυτό στην ανάλυση των δίσκων (στους οποίους επιτρέψτε μου να βάλω αστεράκια, μια και είστε εξοικειωμένοι με αυτά – ας πούμε μια αυθαιρεσία εκ μέρους μου, με καλό σκοπό όμως).
Η πρώτη μου γνωριμία με τον ήχο της κιθάρας του Larry Carlton έγινε γύρω στο 1976-77. Ακούγοντας τότε τον περίφημο δίσκο της Joni Mitchell Hejira τρία πράγματα μου έκαναν εντύπωση. Οι συνθέσεις που ήταν έξω από κάθε τετριμμένο, το μπάσο του Jaco Pastorious και η κιθάρα του αγνώστου τότε σε μένα Larry. Πολλά κομμάτια στο δίσκο αυτό ήταν μόνο κιθάρα μπάσο και φωνή – και όμως το σύνολο σε μπιμπίκιαζε. Ο δίσκος δεν έβγαινε από το πλατώ.
Γύρω στην ίδια εποχή έρχεται το περίφημο Aja των Steely Dan. Τι δίσκος και αυτός... Μόλις κυκλοφόρησε το είχε φέρει ένας φίλος κιθαρίστας στη Θεσσαλονίκη – ο Γιώργος Σταμπόλης- και μαζί με άλλους φίλους από τα συγκροτήματα που τότε κάναμε παρέα και ακούγαμε Clapton και Blackmore κλπ μια μέρα μας περέχυσε κυριολεκτικά με κρύο νερό: Ελάτε να ακούσετε τι είναι κιθάρα μας είπε…
Τι ήταν αυτό… δύο φορές στην ίδια χρονιά να με χτυπήσει τόσο δυνατά ένας «άγνωστος» κιθαρίστας? Ε αυτό πήγαινε πολύ. Πρέπει να ήταν σπουδαίος αυτός ο άνθρωπος.
Την επόμενη χρονιά ήμουν στο Fnac στη Μασσαλία (να μην ξεχνάμε ότι τότε οι δίσκοι σαν αυτόν ήταν κάτι σπάνιο στο Ελλάντα) και έψαχνα απεγνωσμένα δύο δίσκους. Το ένα ήταν κάποιο των Steely Dan που οπωσδήποτε να έπαιζε ο Larry. Και το βρήκα. Γυρνώντας στη Θεσσαλονίκη ανακάλυψα ότι χτύπησα χρυσάφι. Δύο από τα καλύτερα σόλο κιθάρας όλων των εποχών σύμφωνα με το Rolling Stone στον ίδιο δίσκο!
Και τέλος (στη μακριά αυτή εισαγωγή) ένα βράδυ του Γενάρη του 82 στη σκοπιά στον κάβο στο Καβούρι, με τα αεροπλάνα να τροχοδρομούν επάνω από το κεφάλι μου και εγω με το τρανζιστοράκι στο αυτί και φυσικά τον αμερικάνικο σταθμό του Ελληνικού. Ένα κομμάτι νωχελικό, αργό, μελωδικό, λίγο ρετρό, ξέχασα εφόδους και όλα και περίμενα να ακούσω τι ήταν. Larry Carlton Sleepwalk. Ε, αυτό ήταν ! από εκεί και πέρα έπρεπε κάτι να κάνω: έπρεπε να βρω όλους τους δίσκους του πάσει θυσία!
Ο Larry Carlton λοιπόν θεωρείται σήμερα από τους πιο σημαντικούς κιθαρίστες που μπόρεσαν να υπηρετήσουν πιστά τη ροκ και τη τζαζ ταυτόχρονα. Αν και θα μπορούσε να ακολουθήσει μια καριέρα μουσικού στούντιο, (κάτι που ουσιαστικά για πολύ καιρό το κατάφερε) αποφάσισε να ακολουθήσει και σόλο καριέρα. Έχει παίξει σε εκατοντάδες δίσκους γνωστών καλλιτεχνών (αναφέρω τα τρανταχτά ονόματα : Quincy Jones, Michael Jackson, Dolly Parton, Joni Mitchell, Linda Rondstadt, John Lennon, Barbara Streisand, Neil Diamond, Al Jarreau, Minnie Riperton, Bill Withers, Paul Αnka, Michael McDonald, Chuck Mangione, Randy Crawford, Crusaders, Steely Dan, Christopher Cross), υπολογίζεται ότι έχει παίξει σε περίπου 100 χρυσούς δίσκους που μπήκαν στο top 100 των ΗΠΑ, ενώ υπήρξαν χρονιές που έπαιξε σε 500 δίσκους στη ίδια χρονιά και συνολικά μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980 σε περίπου 3000 ηχογραφήσεις. Έχει γράψει ιστορία καθώς σημάδεψε καλλιτέχνες όπως η Joni Mitchell στα court and spark και Hejira, σε αυτόν οφείλουν σε μεγάλο μέρος της επιτυχίας τους οι Steely Dan και οι Crusaders, ενώ και στην προσωπική του καρριέρα δεν τα πήγε καθόλου άσκημα με κάπου 4 υποψηφιότητες για grammy από τις οποίες πήρε τις δύο, ενώ έχει γράψει τη μουσική για ταινίες όπως το Against all odds κα.
Ο ήχος του είναι καθαρός, μελωδικός, με έμφαση στο sustain, δηλαδή τη διάρκεια στην νότα. Όσοι από σας ίσως γνωρίσουν κιθάρα ή έστω γνωρίζουν γι αυτήν ακόμα και αν δεν τα καταφέρνουν στο παίξιμο, θα ξέρουν ότι πολλοί κιθαρίστες στη ροκ μουσική για να διατηρήσουν τον ήχο μιάς νότας περισσότερο από, ας πούμε πχ ένα δευτερόλεπτο, καταφεύγουν σε διάφορα εφφε, (στην καθομιλουμένη παραμορφωτές, overdrive ή άλλες γραφικές ονομασίες) με τα οποία μπορούν να ενισχύουν το decay της νότας δηλαδή το σβήσιμο της νότας. Ο πιο γνωστός μάστορας στο είδος είναι φυσικά ο Carlos Santana (για αυτόν θα περιμενετε) ας πούμε πχ στο γνωστό άσμα Europa. Ο Carlos ήταν αυτός που το καθιέρωσε σε μεγάλο και ίσως κάποτε υπερβολικό βαθμό. Αντίθετα ο Larry το πετυχαίνει αυτό σχεδόν πάντα χωρίς άλλα εφφέ, αλλά κύρια με το δάχτυλο και την ταυτόχρονη χρήση του ποτενσιόμετρου της έντασης της κιθάρας. Όχι ότι δεν το κάνουν και άλλοι. Αυτός απλά το κάνει για όλες τις νότες του και για όσο χρόνο χρειάζεται κάθε νότα – ποτέ παραπάνω. Και πολύ περισσότερο το κάνει με μια ημιακουστική κιθάρα, (οι ημιακουστικές κιθάρες έχουν εγγενές πρόβλημα στον τραβηγμένο ηλεκτρικό ήχο, γιατί έχουν την τάση να μικροφωνίζουν εύκολα) την αγαπημένη του κιθάρα Gibson ES 335, εξ ού και το όνομά του Mr 335!
Ο ήχος του λοιπόν εκτός από τη διάρκεια και την σχεδόν παντελή έλλειψη παραμόρφωσης (εκτός από εκείνη της υπεροδήγησης του ενισχυτή), χαρακτηρίζεται από την αρμονία και τη συνέχεια στο σόλο. Το σόλο αρχίζει πάντα με εισαγωγή, κυρίως θέμα, επεξεργασία και τέλος. Ακολουθεί δηλαδή καθαρά τζαζίστικη φιλοσοφία και όχι ροκ, όπου ο κιθαρίστας κατά κανόνα χρησιμοποιεί κλισέ που τα κοπιάρει ανάλογα με τα ακόρντα ή αυτοσχεδιάζει επάνω ή γύρω γύρω από αυτά σε μια απλή κλίμακα
Τα σόλα του είναι πάντα μια ξεχωριστή μελωδία, με αρχή μέση και τέλος, επάνω στο βασικό θέμα, ή ακόμα πολλές φορές ένα εντελώς διαφορετικό θέμα. Ποτέ δεν θα παίξει γρήγορα, για να παίξει γρήγορα (πχ δεν είναι Satriani ή Malmsteen) εκτός αν το απαιτήσει το κομμάτι – και τότε θα παίξει ΓΡΗΓΟΡΑ και πράγματα που δεν παίζονται γρήγορα! – όχι φλυαρίες και δακτυλισμούς…
Επίσης σχεδόν σε κανένα δίσκο του δεν χρησιμοποιεί εφφέ εκτός από πεντάλ έντασης ή έστω που και που ένα ελαφρό chorus!
Ας δούμε όμως περισσότερα γι αυτό στην ανάλυση των δίσκων (στους οποίους επιτρέψτε μου να βάλω αστεράκια, μια και είστε εξοικειωμένοι με αυτά – ας πούμε μια αυθαιρεσία εκ μέρους μου, με καλό σκοπό όμως).
Last edited: