Search
Search titles only
By:
Search titles only
By:
Home
Forums
New posts
Search forums
What's new
New posts
Latest activity
Members
Current visitors
Κανονισμός Λειτουργίας
Σωματείο AVClub
Log in
Register
Search
Search titles only
By:
Search titles only
By:
New posts
Search forums
Menu
Install the app
Install
Reply to thread
Home
Forums
Μουσική - Κινηματογράφος - Τηλεόραση - Πολιτισμός
Μουσική
Παρουσιάσεις δίσκων - Aφιερώματα
Τάσος Χαλκιάς , Πετρο-Λούκας Χαλκιάς (και αυτοί που δεν βγήκαν από Ωδεία έχουν ψυχή)
JavaScript is disabled. For a better experience, please enable JavaScript in your browser before proceeding.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Message
<blockquote data-quote="Skakinen" data-source="post: 712939" data-attributes="member: 1688"><p>Σαν απαραίτητο συμπλήρωμα θεωρώ ότι πρέπει να παρατεθούν λίγα στοιχεία για την Ηπειρώτικη μουσική γενικά.</p><p></p><p>Σταχυολογώ από τον πολύ καλό δικτυακό τόπο <a href="http://www.zagoroxoria.gr/" target="_blank">http://www.zagoroxoria.gr/</a></p><p></p><p></p><p></p><p> <u>Λίγα λόγια για την Ηπειρώτικη Μουσική</u></p><p></p><p> <em>Η ηπειρώτικη μουσική διακρίνεται πανελλήνια από το αρμονικό και μελωδικό χρώμα που την περιβάλλει: οι μελωδικές γραμμές είναι σύντομες, ο ήχος είναι λυπητερός, ακόμα και τα τραγούδια με εύθυμο σκοπό ή με σατυρικό περιεχόμενο ηχούν “βαριά”. Η άγρια λιτότητα του ορεινού τοπίου δεν θα μπορούσε παρά ν' αντανακλάται στην αποφυγή κάθε περιττής πληθωρικότητας, ακόμα κι όταν ο καλλιτέχνης καταγίνεται στα τόσο χαρακτηριστικά στολίδια και τσακίσματα. </em></p><p><em>Ένα από τα κύρια ηπειρώτικα όργανα, που είναι άλλωστε πανελληνίως διαδεδομένο, είναι η <strong>φλογέρα</strong>. Συγγενής του αρχαιοελληνικού </em></p><p><em>αυλού, η φλογέρα συνοδεύει το παραδοσιακό τραγούδι, ενώ παράλληλα εμφανίζεται και σόλο εκτελώντας καθαρά οργανικές συνθέσεις. </em></p><p><em>Απλή στην σύλληψή της, κατασκευάζεται και διαμορφώνεται απ' τον ίδιο τον εκτελεστή της. Στο καλάμι, που είναι το συνηθέστερο υλικό, ανοίγονται, μετά από κατεργασία 5-7 τρύπες . ο υπολογισμός των αποστάσεων δεν είναι ακριβής ώστε το όργανο να είναι κουρδισμένο, παρά γίνεται σύμφωνα με τα δάχτυλα του οργανοπαίκτη, που κουρδίζει ενώ παίζει και σε σχέση με τον κάθε σκοπό. Συνεπώς, το όργανο δεν ανταποκρίνεται πλήρως στο (δυτικό)συγκερασμένο σύστημα που ορίζει τόνους και ημιτόνια και τα διαστήματα μπορεί να είναι κατά τι αυξημένα ή ελαττωμένα, πράγμα που συμβαίνει πολύ συχνά με τα αυτά της τρίτης (μικρής ή μεγάλης) και της πέμπτης. Γίνεται έτσι δυνατή η επίτευξη διαστημάτων μικρότερων του ημιτονίου, η εκμετάλλευση των οποίων χαρακτηρίζει το ηπειρώτικο ύφος: γύρω από τους βασικούς φθόγγους μιας ηπειρώτικης μελωδίας υπάρχει ένας αριθμός φθόγγων μικρότερης διάρκειας και διαστήματος που οδηγούν την μελωδία στους κύριους φθόγγους. Η οργανική φωνή “σέρνεται” ή “γλιστράει” από τον ένα φθόγγο στον άλλο, όταν πρόκειται για δύο φθόγγους που βρίσκονται σε απόσταση, ο δεύτερος είτε εκτελείται ελαττωμένος και κατόπιν βρίσκει την ακριβή οξύτητά του με glissando μικρού διαστήματος προς τα πάνω, η εκτελείται ορθά, αλλά ελαττώνεται στην συνέχεια με τον ίδιο τρόπο. </em></p><p><em></em></p><p><em> Το ηπειρώτικο αυτό ιδίωμα στην μουσική εκτέλεση υιοθετεί και ο διάδοχος της φλογέρας, το <strong>κλαρίνο</strong>, που εισάγεται από τη Δύση στις αρχές του 19ου αι. όργανο εξελιγμένο με κλειδιά (σύμφωνα με το σύστημα Albert), είναι συνήθως κουρδισμένο σε Do ή σε Si ύφεση. Είναι απλούστερο απ' αυτό που χρησιμοποιείται στην συμφωνική ορχήστρα, με λιγότερα κλειδιά και αρκετές τρύπες τελείως ακάλυπτες. Στην πραγματικότητα, είναι χάρη σ' αυτές τις τελευταίες που η τεχνική της φλογέρας με τις ιδιαιτερότητές περνά και στο κλαρίνο. Στην αρχή οι οργανοπαίκτες προσπαθούν να αποδώσουν με το κλαρίνο ό,τι παιζόταν με την φλογέρα μιμούμενοι τους καλλωπισμούς και τα κεντήματα της φωνητικής εκτέλεσης, που προσδίνουν στην εξέλιξη της τεχνικής του κλαρίνου δεξιοτεχνικό χαρακτήρα. Χάρη σ'αυτά τα στολίδια ο σκοπός αποκτά μια εσωτερική ρυθμική επιτάχυνση και γίνεται πιο “αλαφρύς” και πιο γοργός από το ίδιο το τραγούδι. </em></p><p><em> Το τσάκισμα (mordente), το γλίστρημα (glissando), ή μικρή νότα (appogiatura) ή τρίλια (trillo), τα τρέμουλα (tremoli) και το gruppetto είναι οι “ψεύτικες” νότες που χαρακτηρίζουν την κλαρινιστική εκτέλεση. Το ηπειρώτικο παίξιμο του κλαρίνου εμμένει επιπλέον στον ιδιαίτερο τονισμό, τις αλλοιώσεις διαστημάτων (τρίτης, πέμπτης), τα γλιστρήματα, καθώς και στα ανοδικά πηδήματα με διάστημα έβδομης στις πτώσεις κυρίως των σκοπών. </em></p><p><em></em></p><p><em> Στην παρουσίαση του ύφους αυτού ένα άλλο στοιχείο, άμεσα συνδεδεμένο με τις αλλοιώσεις των φθόγγων όπως τις είδαμε πιο πάνω, είναι η έκταση των μελωδικών γραμμών, που στην Ήπειρο είναι συνήθως μικρή. Ο συνδυασμός των δύο αυτών στοιχείων αφήνει την αίσθηση του μονότονου και του μελαγχολικού, που είναι άλλωστε στοιχείο χαρακτηριστικό στο ηπειρώτικο τραγούδι. </em></p><p><em></em></p><p><em> Η ιδιαιτερότητα σε ό,τι αφορά την αρμονία εντοπίζεται στην προτίμηση ορισμένων τρόπων (στην ηπειρώτικη μουσική δεν χρησιμοποιούνται οι μείζονες και ελάσσονες κλίμακες του δυτικού τονικού συστήματος). Στις ηπειρώτικες μελωδίες συναντάμε τμήματα μουσικών τρόπων κατά το αρχαιοελληνικό σύστημα των τετραχόρδων και πενταχόρδων, που είναι ως επί το πλείστον ανημίτονα. Συναντάμε επίσης ανημίτονες πεντατονικές κλίμακες, που όμοιές τους δεν υπάρχουν αλλού στην Ελλάδα. </em></p><p><em> Τα ρυθμικά σχήματα και τα μέτρα της ηπειρώτικης μουσικής, πλούσια και πολλές φορές μοναδικά, αποτελούν ιδιαιτερότητα μιας μακρόχρονης παράδοσης. Αφ' ενός τετράσημοι (4/4) , πεντάσημοι (5/4), επτάσημοι (7/8), οκτάσημοι (8/4), ή εννεάσημοι (9/8) ρυθμοί κρύβουν μέσα τους τονισμούς ιδιότυπους, όπως αυτός του τσάμικου σε 5/4 (2+3 ή 3+2), ή πάλι του οκτάσημου (3+2+3, 2+3+3 ή 3+3+2). Αφ' εφ' ετέρου άμμετρα μοιρολόγια και κλέφτικα αφήνουν την φωνή να ξετυλιχτεί σ' έναν δεξιοτεχνικό αυτοσχεδιασμό γεμάτο καλλωπισμούς που θυμίζουν βυζαντινές ψαλμωδίες. </em></p><p><em> Θα πρέπει ν' αναφερθούμε τέλος στη ρυθμική αγωγή (tempo) της οργανικής μουσικής και των τραγουδιών, που είναι στην Ήπειρο πιο αργή απ' ό,τι στην υπόλοιπη Ελλάδα, είτε πρόκειται για μοιρολόι, είτε για τραγούδι της τάβλας, είτε πάλι για χορευτικούς σκοπούς, που αποδίδονται βαριά και μακρόσυρτα. </em></p><p></p><p></p><p><a href="http://www.zagoroxoria.gr/3rd-section/topike-mousike/to-ipeirotiko-mousiko-ufos.html" target="_blank">Ε δ ώ</a> μπορεί να βρει κάθε ενδιαφερόμενος πλούτο πληροφοριών για την Ηπειρώτικη μουσική.</p></blockquote><p></p>
[QUOTE="Skakinen, post: 712939, member: 1688"] Σαν απαραίτητο συμπλήρωμα θεωρώ ότι πρέπει να παρατεθούν λίγα στοιχεία για την Ηπειρώτικη μουσική γενικά. Σταχυολογώ από τον πολύ καλό δικτυακό τόπο [URL="http://www.zagoroxoria.gr/"]http://www.zagoroxoria.gr/[/URL] [U]Λίγα λόγια για την Ηπειρώτικη Μουσική[/U] [I]Η ηπειρώτικη μουσική διακρίνεται πανελλήνια από το αρμονικό και μελωδικό χρώμα που την περιβάλλει: οι μελωδικές γραμμές είναι σύντομες, ο ήχος είναι λυπητερός, ακόμα και τα τραγούδια με εύθυμο σκοπό ή με σατυρικό περιεχόμενο ηχούν “βαριά”. Η άγρια λιτότητα του ορεινού τοπίου δεν θα μπορούσε παρά ν' αντανακλάται στην αποφυγή κάθε περιττής πληθωρικότητας, ακόμα κι όταν ο καλλιτέχνης καταγίνεται στα τόσο χαρακτηριστικά στολίδια και τσακίσματα. Ένα από τα κύρια ηπειρώτικα όργανα, που είναι άλλωστε πανελληνίως διαδεδομένο, είναι η [B]φλογέρα[/B]. Συγγενής του αρχαιοελληνικού αυλού, η φλογέρα συνοδεύει το παραδοσιακό τραγούδι, ενώ παράλληλα εμφανίζεται και σόλο εκτελώντας καθαρά οργανικές συνθέσεις. Απλή στην σύλληψή της, κατασκευάζεται και διαμορφώνεται απ' τον ίδιο τον εκτελεστή της. Στο καλάμι, που είναι το συνηθέστερο υλικό, ανοίγονται, μετά από κατεργασία 5-7 τρύπες . ο υπολογισμός των αποστάσεων δεν είναι ακριβής ώστε το όργανο να είναι κουρδισμένο, παρά γίνεται σύμφωνα με τα δάχτυλα του οργανοπαίκτη, που κουρδίζει ενώ παίζει και σε σχέση με τον κάθε σκοπό. Συνεπώς, το όργανο δεν ανταποκρίνεται πλήρως στο (δυτικό)συγκερασμένο σύστημα που ορίζει τόνους και ημιτόνια και τα διαστήματα μπορεί να είναι κατά τι αυξημένα ή ελαττωμένα, πράγμα που συμβαίνει πολύ συχνά με τα αυτά της τρίτης (μικρής ή μεγάλης) και της πέμπτης. Γίνεται έτσι δυνατή η επίτευξη διαστημάτων μικρότερων του ημιτονίου, η εκμετάλλευση των οποίων χαρακτηρίζει το ηπειρώτικο ύφος: γύρω από τους βασικούς φθόγγους μιας ηπειρώτικης μελωδίας υπάρχει ένας αριθμός φθόγγων μικρότερης διάρκειας και διαστήματος που οδηγούν την μελωδία στους κύριους φθόγγους. Η οργανική φωνή “σέρνεται” ή “γλιστράει” από τον ένα φθόγγο στον άλλο, όταν πρόκειται για δύο φθόγγους που βρίσκονται σε απόσταση, ο δεύτερος είτε εκτελείται ελαττωμένος και κατόπιν βρίσκει την ακριβή οξύτητά του με glissando μικρού διαστήματος προς τα πάνω, η εκτελείται ορθά, αλλά ελαττώνεται στην συνέχεια με τον ίδιο τρόπο. Το ηπειρώτικο αυτό ιδίωμα στην μουσική εκτέλεση υιοθετεί και ο διάδοχος της φλογέρας, το [B]κλαρίνο[/B], που εισάγεται από τη Δύση στις αρχές του 19ου αι. όργανο εξελιγμένο με κλειδιά (σύμφωνα με το σύστημα Albert), είναι συνήθως κουρδισμένο σε Do ή σε Si ύφεση. Είναι απλούστερο απ' αυτό που χρησιμοποιείται στην συμφωνική ορχήστρα, με λιγότερα κλειδιά και αρκετές τρύπες τελείως ακάλυπτες. Στην πραγματικότητα, είναι χάρη σ' αυτές τις τελευταίες που η τεχνική της φλογέρας με τις ιδιαιτερότητές περνά και στο κλαρίνο. Στην αρχή οι οργανοπαίκτες προσπαθούν να αποδώσουν με το κλαρίνο ό,τι παιζόταν με την φλογέρα μιμούμενοι τους καλλωπισμούς και τα κεντήματα της φωνητικής εκτέλεσης, που προσδίνουν στην εξέλιξη της τεχνικής του κλαρίνου δεξιοτεχνικό χαρακτήρα. Χάρη σ'αυτά τα στολίδια ο σκοπός αποκτά μια εσωτερική ρυθμική επιτάχυνση και γίνεται πιο “αλαφρύς” και πιο γοργός από το ίδιο το τραγούδι. Το τσάκισμα (mordente), το γλίστρημα (glissando), ή μικρή νότα (appogiatura) ή τρίλια (trillo), τα τρέμουλα (tremoli) και το gruppetto είναι οι “ψεύτικες” νότες που χαρακτηρίζουν την κλαρινιστική εκτέλεση. Το ηπειρώτικο παίξιμο του κλαρίνου εμμένει επιπλέον στον ιδιαίτερο τονισμό, τις αλλοιώσεις διαστημάτων (τρίτης, πέμπτης), τα γλιστρήματα, καθώς και στα ανοδικά πηδήματα με διάστημα έβδομης στις πτώσεις κυρίως των σκοπών. Στην παρουσίαση του ύφους αυτού ένα άλλο στοιχείο, άμεσα συνδεδεμένο με τις αλλοιώσεις των φθόγγων όπως τις είδαμε πιο πάνω, είναι η έκταση των μελωδικών γραμμών, που στην Ήπειρο είναι συνήθως μικρή. Ο συνδυασμός των δύο αυτών στοιχείων αφήνει την αίσθηση του μονότονου και του μελαγχολικού, που είναι άλλωστε στοιχείο χαρακτηριστικό στο ηπειρώτικο τραγούδι. Η ιδιαιτερότητα σε ό,τι αφορά την αρμονία εντοπίζεται στην προτίμηση ορισμένων τρόπων (στην ηπειρώτικη μουσική δεν χρησιμοποιούνται οι μείζονες και ελάσσονες κλίμακες του δυτικού τονικού συστήματος). Στις ηπειρώτικες μελωδίες συναντάμε τμήματα μουσικών τρόπων κατά το αρχαιοελληνικό σύστημα των τετραχόρδων και πενταχόρδων, που είναι ως επί το πλείστον ανημίτονα. Συναντάμε επίσης ανημίτονες πεντατονικές κλίμακες, που όμοιές τους δεν υπάρχουν αλλού στην Ελλάδα. Τα ρυθμικά σχήματα και τα μέτρα της ηπειρώτικης μουσικής, πλούσια και πολλές φορές μοναδικά, αποτελούν ιδιαιτερότητα μιας μακρόχρονης παράδοσης. Αφ' ενός τετράσημοι (4/4) , πεντάσημοι (5/4), επτάσημοι (7/8), οκτάσημοι (8/4), ή εννεάσημοι (9/8) ρυθμοί κρύβουν μέσα τους τονισμούς ιδιότυπους, όπως αυτός του τσάμικου σε 5/4 (2+3 ή 3+2), ή πάλι του οκτάσημου (3+2+3, 2+3+3 ή 3+3+2). Αφ' εφ' ετέρου άμμετρα μοιρολόγια και κλέφτικα αφήνουν την φωνή να ξετυλιχτεί σ' έναν δεξιοτεχνικό αυτοσχεδιασμό γεμάτο καλλωπισμούς που θυμίζουν βυζαντινές ψαλμωδίες. Θα πρέπει ν' αναφερθούμε τέλος στη ρυθμική αγωγή (tempo) της οργανικής μουσικής και των τραγουδιών, που είναι στην Ήπειρο πιο αργή απ' ό,τι στην υπόλοιπη Ελλάδα, είτε πρόκειται για μοιρολόι, είτε για τραγούδι της τάβλας, είτε πάλι για χορευτικούς σκοπούς, που αποδίδονται βαριά και μακρόσυρτα. [/I] [URL="http://www.zagoroxoria.gr/3rd-section/topike-mousike/to-ipeirotiko-mousiko-ufos.html"]Ε δ ώ[/URL] μπορεί να βρει κάθε ενδιαφερόμενος πλούτο πληροφοριών για την Ηπειρώτικη μουσική. [/QUOTE]
Verification
Post reply
Home
Forums
Μουσική - Κινηματογράφος - Τηλεόραση - Πολιτισμός
Μουσική
Παρουσιάσεις δίσκων - Aφιερώματα
Τάσος Χαλκιάς , Πετρο-Λούκας Χαλκιάς (και αυτοί που δεν βγήκαν από Ωδεία έχουν ψυχή)
Top
Bottom
This site uses cookies to help personalise content, tailor your experience and to keep you logged in if you register.
By continuing to use this site, you are consenting to our use of cookies.
Accept
Learn more…