Die Forelle - Franz Schubert

17 June 2009
3,594
1080249.jpg




Πέστροφα. Τα πιο όμορφα χρώματα, οι πιο περίεργοι ιριδισμοί που έχετε ποτέ δει σε ψάρι.

Η πέστροφα είναι ένα ανάδρομο ψάρι που κολυμπά ανάποδα στην ροή του ποταμού και κατά την μετανάστευση αυτή καταβάλει τεράστιες προσπάθειες να φτάσει στον προορισμό της ανεβαίνοντας μικρούς καταρράκτες και πηδώντας μικρά φράγματα.

:eek:fftopic:; Καθόλου. Έτσι πιστεύω τουλάχιστον.

Περίοδος διακοπών έρχεται, και θα αναφερθώ σε ένα έργο που συνέθεσε ο Franz Schubert στην περίοδο των διακοπών του στο παραποτάμιο χωριό Steyr, μετά από παρότρυνση του φίλου του, βαρύτονου J. M. Vogl το καλοκαίρι του 1819.
Εκεί, οι εμφανίσεις των δύο φίλων μεταξύ των οποίων και στο τραγούδι Die Forelle (the trout - ή ιστορία ανάμεσα σε μια "αφελή" πέστροφα και έναν ψαρά που την έχει βάλει στο μάτι και τελειώνει όπως όλα τα παραμύθια, by delivering a moral: "Girls, enjoy your youth, but beware of seducers and their rods") ώθησαν τον τσελίστα Sylvester Paumgartner να αναθέσει στον Schubert τη σύνθεση ενός κουιντέτου βασισμένου στην «Πέστροφα».

Η «ιδιαιτερότητα» της σύνθεσης αυτής βρίσκεται στον συνδυασμό των μουσικών οργάνων που χρησιμοποιήθηκαν. Μέχρι τώρα, είχαμε μουσική δωματίου συνήθως για δύο βιολιά, βιόλα και τσέλο ή πιάνο. Κάτι διαφορετικό θα ήταν ασυνήθιστο ή θα είχε συγκεκριμένο λόγο ύπαρξης. Στο Die Forelle ο Schubert χρησιμοποίησε βιολί, βιόλα, τσέλο, double bass και πιάνο.
Η Πέστροφα χωρίζεται σε πέντε μέρη:

1. Allegro vivace
Σχετικά μεγάλο σε διάρκεια, είναι ο ορισμός της ευχάριστης διάθεσης και της ξεγνοιασιάς. Με έντονη την παρουσία του πιάνου ανάμεσα στα έγχορδα (ας με συγχωρήσουν οι γνώστες της μουσικής για τους αδόκιμους όρους που πιθανόν χρησιμοποιώ) αντανακλά πιθανότατα την ψυχική ανάταση που ένιωθε ο συνθέτης μακριά από την πόλη και τις καθημερινές υποχρεώσεις.

2. Andante.
Ακολουθεί την ίδια ευχάριστη διάθεση χωρίς ίχνος μελαγχολίας και προετοιμάζει τον ακροατή για το scherzo και το finale, με πιανιστικά μέρη ιδιαίτερης ομορφιάς.

3. όπως κάθε Scherzo που σέβεται τον εαυτό του σε αιχμαλωτίζει από την αρχή και σε απελευθερώνει στη συνέχεια με υπέροχες ρυθμικές μελωδίες.

4. Theme and variations.
Η μουσική μεγαλοφυΐα του συνθέτη παρουσιάζει κάθε μια παραλλαγή σαν ένα μικρό, αλλά ολοκληρωμένο κομμάτι.
Κι εδώ, όπως και στην εισαγωγή το πιάνο εναρμονίζει τους ρυθμούς του με τα έγχορδα, κι σε αυτό το σημείο ίσως πρέπει να κάνω μια μικρή παραπομπή στον ιδιαίτερο ρόλο που δόθηκε στο μπάσο, ίσως για να ελαφρύνει κάπως τον συνδετικό ρόλο του τσέλο στο σύνολο, μιας και ο Paumgartner ήταν ερασιτέχνης τσελίστας.

5. Finalle- Allegro giusto
Και δεν χρειάζοντα περισσότερες επεξηγήσεις αφού το allegro giousto τα λέει όλα. Ζωηρό, παιχνιδιάρικο, ξεσηκωτικό, πανέμορφο….


Στα έργα εκείνων των πρώιμων χρόνων του Schubert μπορεί ακόμα και το απαίδευτο δικό μου αυτί να διακρίνει ένα πιο διαφορετικό, πιο ξέγνοιαστο ύφος. Ένα ξέσπασμα της ορμητικότητας της νιότης; Ίσως.
Όμορφες μνήμες από ένα ανέμελο καλοκαίρι; Απλά η χαρά της ζωής;
Ίσως και πάλι.
Εικόνες είπαμε δεν έχουμε, τις απαγορεύσαμε ;), αν είχαμε όμως θα ήταν αυτές του ατέλειωτου καλοκαιριού, της ξενοιασιάς και της νωχελικότητας, του καθαρού αέρα των Αυστριακών Άλπεων και των κρυστάλλινων νερών της λίμνης, παιχνιδιάρικες σαν τις εναλλαγές της μουσικής, ένα αμάλγαμα μουσικής έμπνευσης, καλής διάθεσης και λυρισμού.

Ο Σπύρος Σούρλας, στην παρουσίαση του Trio D929 είχε αναφερθεί στο CD της Philips με το Beaux Arts Trio.
Ακριβώς η προηγούμενη κυκλοφορία των Beaux Arts περιλαμβάνει και το κουιντέτο The Trout με τους Melos Ensemble of London και είναι η εκτέλεση που έχω εγώ.
 
17 June 2006
62,722
Χολαργός
Αν μού αρέσει κάτι σέ αυτό τό ηλιολουστο έργο τού Schubert,είναι η πιανιστική γραφή,πού δείχνει τήν ´άνεση´τού 22χρονου Schubert στό νά παράγει μελωδία..
Αγαπημένη μου εκτέλεση παραμένει αυτή μέ τον Clifford Curzon καί μέλη τού Vienna Octet..από τήν Decca.
Στό ίδιο επίπεδο θά έβαζα τήν εκδοχή τού Christian Zacharias μέ τό Leipzig Quartet..

d5a6695b-c9c9-4c49-84fb-e1786383c2fc.jpg




41nHoFM5DpL._SL500_AA300_.jpg




Πολύ ευχάριστη αναπαράσταση τού έργου Κάλλη..:ernaehrung004:
 
Last edited:
Υπέροχα έργα, τόσο το κουιντέτο, όσο και το τραγούδι. Τα λατρεύω. Το θέμα και οι παραλλαγές του τραγουδιού, αποτελούν εξαιρετική μελοποίηση του ρομαντικού ποιήματος και αισθητική ανάδειξη των δύο βασικών συντεταγμένων του: Του ύμνου στην ομορφιά, στη χάρη και στην πηγαία, αισθαντική απόλαυση της ζωής που συμβολίζει το παιχνίδισμα του ψαριού και στην αγωνία για το εφήμερο αυτών, για την ακύρωση τους από άγνωστες και υπέρτερες απειλές και παγίδες.

Ειδικά το κουιντέτο είναι τόσο καλοκαιρινό, μια δροσιστική και ζωογόνος πηγή που κελαρύζει γενναιόδωρα. Εκτελέσεις υπάρχουν άφθονες και υπέροχες, όπως για παράδειγμα:

1. Γκίλελς, με το κουαρτέτο Αμαντέους και έξτρα κοντραμπασίστα:
51j%2B4t8rk9L._SL500_AA300_.jpg


2. Ρίχτερ, με το κουαρτέτο Μποροντίν:
61ZTNQ1TVXL._SL500_AA300_.gif
 
Να παραθέσω και εδώ την καλύτερη - κατά τη γνώμη μου - ερμηνεία του τραγουδιού, από τη Gundula Janowitz και τον Irwin Gage στο πιάνο:
http://www.youtube.com/watch?v=Xy04_phRyHM
Σ' αυτό το τραγούδι ταιριάζει η γυναικεία φωνή καλύτερα από την αντρική.
 
Να σας... "καταστρέψω" το νήμα με μια χαριτωμένη χορωδιακή διασκευή του Franz Schoggl με τίτλο "Die launige Forelle". Το τραγούδι του Schubert σε παραλλαγές κλεμμένες από άλλους μεγάλους συνθέτες.

Δυστυχώς δε βρήκα τίποτα στο internet, ωστόσο είναι αρκετά δημοφιλές στο ρεπερτόριο των περισσοτέρων χορωδιακών σχημάτων.

Μόνο δείγμα εδώ σε πολύ κακή ερμηνεία:

http://www.amazon.com/s/ref=nb_sb_n...x=0&y=0&ih=12_3_0_0_0_0_0_0_0_1.56_160&fsc=-1
 

Δημήτρης Ιωάννου

Moderator
Staff member
18 June 2006
15,854
Αθήνα-Κέντρο
Αν υπάρχει μια μελωδία που να θυμάμαι παιδιόθεν,ίσως από μωρό,είναι αυτή.

Θυμάμαι την μάνα μου που με νανούριζε με αυτό το τραγούδι.
Είτε τραγουδώντας το μου ,με την αγγελική ομολογουμένως φωνή της,είτε παίζοντάς το στο πιάνο μας.

Στις πιό δύσκολες δε βραδιές,στα μετέπειτα χρόνια, αναλάμβανε ο πατέρας μου με τους δίσκους του.Δεν είμαι ακόμα σίγουρος αν το έκανε για εμένα ή για να πάρει ο ίδιος δύναμη,όταν βαλλόταν από παντού και είχε και εμένα να τον πρήζω.

Δυστυχώς δεν πρόλαβα να τους το ανταποδώσω.
Ο ένας έφυγε ξαφνικά και η άλλη δεν καταλάβαινε.
Αν μου δινόταν μια ευκαιρία ακόμα..

Ελπίζω εκεί που είναι να το ακούνε με την ψυχή τους.
Να νανουρίζονται γλυκά και όμορφα όπως ´φρόντισαν να κάνουν τόσο τρυφερά για μένα.

Υ.Γ. Κάλλη με σκότωσες ,πανάθεμά σε..:bigcry:
 
Ελπίζω εκεί που είναι να το ακούνε με την ψυχή τους.
Να νανουρίζονται γλυκά και όμορφα όπως ´φρόντισαν να κάνουν τόσο τρυφερά για μένα.

Δημήτρη, σίγουρα με με αυτό το τραγούδι νανουρίζονται γλυκά και όμορφα στην καρδιά και στη μνήμη σου.
 

ΚΩΣΤΑΣ ΖΑΓΓΟΓΙΑΝΝΗΣ

Super Moderator
Staff member
20 October 2007
17,801
Μεσευρώπη
Αγαπητή Κάλλη συγχαρητήρια, ευχαριστώ εκ βάθους καρδίας για την τόσο ωραία παρουσίαση, ενός τόσο καλοκαιρινού και δροσερού έργου. Πάντα τέτοια. όσον αφορά τις προτεινόμενες εκτελέσεις θα ακολουθήσω τη σύσταση του Σπύρου Σούρλα για την ηχογράφηση του Curzon και του Vienna Octet. Είναι η μόνη που έχω αλλά κατά περίεργο τρόπο ποτέ δεν ένιωσα την ανάγκη να ακούσω μιά άλλη, πράγμα σπάνιο για μένα.
 
17 June 2009
3,594
Re: Απάντηση: Die Forelle - Franz Schubert

Δυστυχώς δεν πρόλαβα να τους το ανταποδώσω.
Αν μου δινόταν μια ευκαιρία ακόμα..



Καλέ μου Δημήτρη, ανακαλώντας στη μνήμη σου αυτές τις στιγμές, τους το ανταποδίδεις με τον καλύτερο τρόπο. Και όχι μία φορά......
 

McZab

Supreme Member
3 July 2006
4,843
Belleville
Re: Απάντηση: Die Forelle - Franz Schubert

Υπέροχα έργα, τόσο το κουιντέτο, όσο και το τραγούδι. Τα λατρεύω. Το θέμα και οι παραλλαγές του τραγουδιού, αποτελούν εξαιρετική μελοποίηση του ρομαντικού ποιήματος και αισθητική ανάδειξη των δύο βασικών συντεταγμένων του: Του ύμνου στην ομορφιά, στη χάρη και στην πηγαία, αισθαντική απόλαυση της ζωής που συμβολίζει το παιχνίδισμα του ψαριού και στην αγωνία για το εφήμερο αυτών, για την ακύρωση τους από άγνωστες και υπέρτερες απειλές και παγίδες.

Ειδικά το κουιντέτο είναι τόσο καλοκαιρινό, μια δροσιστική και ζωογόνος πηγή που κελαρύζει γενναιόδωρα. Εκτελέσεις υπάρχουν άφθονες και υπέροχες, όπως για παράδειγμα:

1. Γκίλελς, με το κουαρτέτο Αμαντέους και έξτρα κοντραμπασίστα:
51j%2B4t8rk9L._SL500_AA300_.jpg


2. Ρίχτερ, με το κουαρτέτο Μποροντίν:
61ZTNQ1TVXL._SL500_AA300_.gif

Έχω κι εγώ τη δεύτερη εκδοχή, αυτή με τον Ρίχτερ την οποία άκουσα χθες μετά από αρκετό καιρό χάρη στην παρουσίαση που με κέντρισε.
Ευχάριστο άκουσμα, δεν θα έλεγα ότι με "γεμίζει" αλλά ο χαρακτηρισμός "καλοκαιρινό" με καλύπτει απόλυτα.

Με φανταζόμουν στους Αγγλικούς Κήπους του Μονάχου ξάπλα στο γρασίδι να ταίζω τα ψάρια σε κάποια λιμνούλα...
 

opsim

Moderator
Staff member
11 May 2008
15,805
Αθήνα
Οφείλω να ομολογήσω ότι η παρουσίαση μου έχει κινήσει την περιέργεια για το έργο αυτό (Κάλλη -bye-)....πάω να ακούσω δείγματα....
 
17 June 2009
3,594
Οφείλω να ομολογήσω ότι η παρουσίαση μου έχει κινήσει την περιέργεια για το έργο αυτό (Κάλλη -bye-)....πάω να ακούσω δείγματα....


Ελπίζω να μην ....ξενιτευτείς κι εσύ (Hello Πάνο ) στους Αγγλικούς κήπους του Μονάχου...
Ας μείνει και κάποιος πίσω να μας κάνει παρέα στη ΜΚ
-bye-

θέλεις δείγμα μήπως; αν και εξ όσων διάβασα δεν διαθέτω την καλύτερη εκτέλεση :eek:
 

opsim

Moderator
Staff member
11 May 2008
15,805
Αθήνα
Ελπίζω να μην ....ξενιτευτείς κι εσύ (Hello Πάνο ) στους Αγγλικούς κήπους του Μονάχου...
Ας μείνει και κάποιος πίσω να μας κάνει παρέα στη ΜΚ
-bye-

θέλεις δείγμα μήπως; αν και εξ όσων διάβασα δεν διαθέτω την καλύτερη εκτέλεση :eek:

Σκόπευα να ψάξω το youtube να ακούσω και μετά να το αγοράσω, φυσικά η προσφορά σου εκτιμάτα δεόντως και θα σου πω. Thanks!
 

#@george@#

AVClub Addicted Member
1 April 2010
1,753
....... αν και εξ όσων διάβασα δεν διαθέτω την καλύτερη εκτέλεση :eek:
Ώθησε όμως (η συγκεκριμένη εκτέλεση) τα συναισθήματά σου να ξεπηδήσουν και τα δάχτυλά σου να περιγράψουν με τόσο όμορφο τρόπο ένα διαχρονικό δημιούργημα.:grinning-smiley-043
 

Νότης

AVClub Enthusiast
14 October 2009
731
Αιγάλεω
Είναι ωραίο ν' αγοράζεις καλούς ''δίσκους'' και να τους συνδιάζεις με καφεδάκι.
Ελπίζω την επόμενη φορά να έχουμε κι άλλες τέτοιες παρουσιάσεις.
Χαιρετισμούς από την Παλαιά Επίδαυρο.-bye-
 
17 June 2009
3,594
In einem Bachlein helle.
Da schoί in froher Eil
Die launische Forelle
Voruber wie ein Pfeil.
Ich stand an dem Gestade
Und sah in susser Ruh
Des muntern Fisches Bade
Im klaren Bachlein zu.

Ein Fischer mit der Rute
Wohl an dem Ufer stand
Und sah´s mit kaltem Blute,
Wie sich das Fischlein wand.
So lang dem Wasser Helle,
So dacht ich, nicht gebricht,
So fangt er die Forelle
Mit seiner Angel nicht.

Doch endlich ward dem Diebe
Die Zeit zu lang. Er macht
Das Bachlein tuckisch trusse,
Und eh ich es gedacht,
So zuckte seine Rute,
Das Fischlein zappelt dran,
Und ich mit regem Blute
Sah die Betrogne an.

Das ihr am goldnen Quelle
Der sichern Jugend weilt,
Denkt doch an die Forelle;
Seht ihr Gefahr, so eilt!
Meist fehlt ihr nur aus Mangel
Der Klugheit. Madchen, seht
Verfuhrer mit der Angel!
Sonst blutet ihr zu spat.


Το αρχικό ποίημα του Christian Daniel Schubart.
H τελευταία στροφή, της οποίας η Αγγλική μετάφραση είναι

Mostly it's from lack
of cleverness that maidens
miss the aggling seducers
So beware! otherwise yoy may bleed too late

έχει παραληφθεί