O Jοseph Haydn(1732-1809)είναι ένας απο τούς πιό αδικημένους κλασσικούς συνθέτες τού μουσικού μας φόρουμ.
Iσως γιατί η μουσική του θεωρείται ´απλή´,ίσως γιατί βρίσκεται μεταξύ τών γιγάντων Bach ,Μοzart,Beethoven.
Oμως ολη η μουσική βιβλιογραφία τον θεωρεί ως τον ´Πατέρα τής Συμφωνίας καί τού Κουαρτέτου Εγχόρδων´.Καί είναι αλήθεια.
Ταυτοχρονα ο Haydn διεύρυνε την μουσική έννοια τής σονάτας αλλά και τού Piano Trio.
Eπί πολλά χρόνια είχε θέση στην αυλή τών Esterhazy και το 1766 έγινε Kapellmeister..
Μόλις το 1790 ´ελευθερώθηκε´και επισκέφτηκε το Λονδίνο(όπου ξαναπήγε το 1794)και εκεί έγινε δεκτός μέ μεγάλο ενθουσιασμό ,οπότε και η φήμη του ξεπέρασε τά σύνορα τής Αυστρίας..
Ο συνθέτης γνώρισε τον Mozart και λέγεται οτι είχαν παίξει παρέα σε μερικά κουαρτέτα..Είχε εκτιμήσει αφάνταστα τό ταλέντο του και ο Mozart αντιστοίχως τού αφιέρωσε ένα set έξι κουαρτέτων πού σήμερα είναι γνωστά και ως ´Haydn Quartets'..
O Βeethoven είχε ζητήσει απ´τον Haydn μερικά μουσικά μαθήματα,αλλά οι χαρακτήρες τους ήσαν εκ διαμέτρου αντίθετοι και ο Ludwig τελικά τον θεώρησε ´ανεπαρκή´ως δάσκαλό του..Οι σχέσεις τους περνούσαν συχνά μεγάλη ένταση..
Ο Joseph Haydn ως προσωπικότητα εξέφραζε το ιδεώδες τού Διαφωτισμού γιά τόν ´έντιμο άνθρωπο´.Ανθρωπος μέ χιούμορ,πού συχνά αποτυπωνόταν στην μουσική του,μέ πολλούς φίλους,διακριτικός,αξιοπρεπής και έντιμος..
Φαίνεται πάντως οτι μεγαλώνοντας υπέφερε και απο περιόδους καταθλίψεως,στίς οποίες συντελούσαν και οι ρινικοί πολύποδες πού τον έκαναν να υποφέρει..
Πέθανε στά τέλη τού Μαϊου τού 1809..
15 μέρες μετά δόθηκε μιά συναυλία στην μνήμη του μέ βασικό έργο τό Requiem τού Mozart................................
O Haydn συνέθεσε 83 κουαρτέτα εγχόρδων..
Η εξάδα τού op.76 ανήκει στίς πλέον εμπνευσμένες,γεμάτες φώς ,λυρισμό και χιούμορ,συνθέσεις του..
Το πρώτο(Νο1) σε G mazor,ξεκινά μέ το τσέλλο πού παρουσιάζει το πρώτο θέμα,το οποίο στην συνέχεια το επαναλαμβάνουν τά λοιπά όργανα.
Το adagio γέμει λυρισμού και ´ιερότητας´ ενώ το Μenuetto επιτρέπει στο πρώτο βιολί νά εκφράστεί θυελλωδώς γιά νά φτάσουμε στο αρμονικότατο Finale πού μουσικά ξεκινά μέ μιά αρκετά πολύπλοκη εισαγωγή πού προβλέπει τά μελλούμενα..
Το Νο 2(Fifths)´σε Dminor πήρε το όνομά του απο τό καινοφανές μοτίβο πού εισάγει τό πρώτο βιολί στά πρώτα μέτρα,πού επαναλαμβάνεται και στην συνέχεια..
Το andante o piu tosto allegretto είναι μιά εξαιρετική σύνθεση χαρμολύπης.
Ακολουθεί τό Witches Menuet,όπου οι χαμηλές νότες τών δυό οργάνων μιμούνται τίς υψηλές τών δυό άλλων ,δημιουργώντας μιά ιδιαίτερη αρμονική αντίθεση..
Το τελευταίο μέρος αλλάζει γλυκύτατα απο Dminor σέ Dmazor ώστε να κλείσει το έργο σέ έναν τόνο πολύ πιό χορευτικό και ´ταχύ´..
Τό πολύ γνωστό No 3(Εmperor) σέ C mazor πήρε το όνομά του απο τό δευτερο μέρος,τό οποίο ο Haydn το συνέθεσε σαν Υμνο στόν Αυτοκράτορα Franz τον δεύτερο ,έχοντας επηρεασθεί απο το God Save the Queen πού τον εντυπωσίασε στην δεύτερη επίσκεψή του στο Λονδίνο.Το μέρος αυτό χρησιμοποιήθηκε αργότερα γιά τον Γερμανικό εθνικό ύμνο..
Το 1ο μέρος είναι ευφυές και κυριαρχείται απο ένα ισχυρό αντιστικτικό στοιχείο,αναγκαίο γιά να υποδεχτεί τό γιά τον Haydn σημαντικότατο δεύτερο μέρος πού έχει 4 παραλλαγές..
Στην πρώτη το δεύτερο βιολί εισάγει την μελωδία γιά νά υπερκεραστεί στην συνέχεια απο το πρώτο .
Στην δεύτερη παραλλαγή κυριαρχεί το cello και στην τρίτη η viola ,ενώ στην τέταρτη κυριαρχεί το πρώτο βιολί γιά να δοκιμαστούν νέα ,πιό σύνθετα στοιχεία αρμονίας.
Το Menuetto είναι ένα μέρος πού προσφέρει ιδιαίτερη χαλάρωση στον ακροατή ,σάν την απόλαυση τής μεσημεριανής σιέστας,πού προετοιμάζει το δραματικό finale το οποίο κλείνει θυελλωδώς ως Presto.
Eργα υψηλής απόλαυσης και αισθητικής,πού η μουσική τους κυριολεκτικά ´στολίζει´τό σαλόνι μας.
Εργα πού μάς αποσπούν απο την σκληρή καθημερινότητα προβάλλοντας το γνήσιο τάλαντο,πού μοχθεί γιά νά μάς δοθεί η δυνατότητα τής εκ-στάσεως ,έστω και γιά λίγο απο την τραχύτητα τού βίου..
Εργα φιλίας και προσήλωσης πού ξαναβάζουν τά πράγματα στην θέση τους,παρά τις πρόσκαιρες ´διαφορές´,πού μπορεί νά προκύψουν από ασήμαντες αφορμές ή μάλλον απο παρεξηγήσεις προθέσεων.
Ο 'πατέρας´ Haydn ειναι η μορφή πού μέ την Μουσική του καθησυχάζει ,δίνει σθένος ,αίσθηση τού χιούμορ αλλά και την απαραίτητη εκείνη τρυφερότητα πού απαιτείται γιά νά υπερκεραστούν ασήμαντα ´ανθρώπινα´.
Η Naxos προσέφερε την δυνατότητα στούς Kodaly Quartet νά ηχογραφήσουν μιάν εξαίρετη σειρά,πού άν κάποιος επιθυμεί να εντρυφήσει στά πιο πολλά κουαρτέτα τού Haydn είναι σαφώς η πρώτη επιλογή ,άν μάλιστα συνεκτιμήσουμε και τήν τιμή απόκτησής τους..
Στον Κώστα.
Iσως γιατί η μουσική του θεωρείται ´απλή´,ίσως γιατί βρίσκεται μεταξύ τών γιγάντων Bach ,Μοzart,Beethoven.
Oμως ολη η μουσική βιβλιογραφία τον θεωρεί ως τον ´Πατέρα τής Συμφωνίας καί τού Κουαρτέτου Εγχόρδων´.Καί είναι αλήθεια.
Ταυτοχρονα ο Haydn διεύρυνε την μουσική έννοια τής σονάτας αλλά και τού Piano Trio.
Eπί πολλά χρόνια είχε θέση στην αυλή τών Esterhazy και το 1766 έγινε Kapellmeister..
Μόλις το 1790 ´ελευθερώθηκε´και επισκέφτηκε το Λονδίνο(όπου ξαναπήγε το 1794)και εκεί έγινε δεκτός μέ μεγάλο ενθουσιασμό ,οπότε και η φήμη του ξεπέρασε τά σύνορα τής Αυστρίας..
Ο συνθέτης γνώρισε τον Mozart και λέγεται οτι είχαν παίξει παρέα σε μερικά κουαρτέτα..Είχε εκτιμήσει αφάνταστα τό ταλέντο του και ο Mozart αντιστοίχως τού αφιέρωσε ένα set έξι κουαρτέτων πού σήμερα είναι γνωστά και ως ´Haydn Quartets'..
O Βeethoven είχε ζητήσει απ´τον Haydn μερικά μουσικά μαθήματα,αλλά οι χαρακτήρες τους ήσαν εκ διαμέτρου αντίθετοι και ο Ludwig τελικά τον θεώρησε ´ανεπαρκή´ως δάσκαλό του..Οι σχέσεις τους περνούσαν συχνά μεγάλη ένταση..
Ο Joseph Haydn ως προσωπικότητα εξέφραζε το ιδεώδες τού Διαφωτισμού γιά τόν ´έντιμο άνθρωπο´.Ανθρωπος μέ χιούμορ,πού συχνά αποτυπωνόταν στην μουσική του,μέ πολλούς φίλους,διακριτικός,αξιοπρεπής και έντιμος..
Φαίνεται πάντως οτι μεγαλώνοντας υπέφερε και απο περιόδους καταθλίψεως,στίς οποίες συντελούσαν και οι ρινικοί πολύποδες πού τον έκαναν να υποφέρει..
Πέθανε στά τέλη τού Μαϊου τού 1809..
15 μέρες μετά δόθηκε μιά συναυλία στην μνήμη του μέ βασικό έργο τό Requiem τού Mozart................................
O Haydn συνέθεσε 83 κουαρτέτα εγχόρδων..
Η εξάδα τού op.76 ανήκει στίς πλέον εμπνευσμένες,γεμάτες φώς ,λυρισμό και χιούμορ,συνθέσεις του..
Το πρώτο(Νο1) σε G mazor,ξεκινά μέ το τσέλλο πού παρουσιάζει το πρώτο θέμα,το οποίο στην συνέχεια το επαναλαμβάνουν τά λοιπά όργανα.
Το adagio γέμει λυρισμού και ´ιερότητας´ ενώ το Μenuetto επιτρέπει στο πρώτο βιολί νά εκφράστεί θυελλωδώς γιά νά φτάσουμε στο αρμονικότατο Finale πού μουσικά ξεκινά μέ μιά αρκετά πολύπλοκη εισαγωγή πού προβλέπει τά μελλούμενα..
Το Νο 2(Fifths)´σε Dminor πήρε το όνομά του απο τό καινοφανές μοτίβο πού εισάγει τό πρώτο βιολί στά πρώτα μέτρα,πού επαναλαμβάνεται και στην συνέχεια..
Το andante o piu tosto allegretto είναι μιά εξαιρετική σύνθεση χαρμολύπης.
Ακολουθεί τό Witches Menuet,όπου οι χαμηλές νότες τών δυό οργάνων μιμούνται τίς υψηλές τών δυό άλλων ,δημιουργώντας μιά ιδιαίτερη αρμονική αντίθεση..
Το τελευταίο μέρος αλλάζει γλυκύτατα απο Dminor σέ Dmazor ώστε να κλείσει το έργο σέ έναν τόνο πολύ πιό χορευτικό και ´ταχύ´..
Τό πολύ γνωστό No 3(Εmperor) σέ C mazor πήρε το όνομά του απο τό δευτερο μέρος,τό οποίο ο Haydn το συνέθεσε σαν Υμνο στόν Αυτοκράτορα Franz τον δεύτερο ,έχοντας επηρεασθεί απο το God Save the Queen πού τον εντυπωσίασε στην δεύτερη επίσκεψή του στο Λονδίνο.Το μέρος αυτό χρησιμοποιήθηκε αργότερα γιά τον Γερμανικό εθνικό ύμνο..
Το 1ο μέρος είναι ευφυές και κυριαρχείται απο ένα ισχυρό αντιστικτικό στοιχείο,αναγκαίο γιά να υποδεχτεί τό γιά τον Haydn σημαντικότατο δεύτερο μέρος πού έχει 4 παραλλαγές..
Στην πρώτη το δεύτερο βιολί εισάγει την μελωδία γιά νά υπερκεραστεί στην συνέχεια απο το πρώτο .
Στην δεύτερη παραλλαγή κυριαρχεί το cello και στην τρίτη η viola ,ενώ στην τέταρτη κυριαρχεί το πρώτο βιολί γιά να δοκιμαστούν νέα ,πιό σύνθετα στοιχεία αρμονίας.
Το Menuetto είναι ένα μέρος πού προσφέρει ιδιαίτερη χαλάρωση στον ακροατή ,σάν την απόλαυση τής μεσημεριανής σιέστας,πού προετοιμάζει το δραματικό finale το οποίο κλείνει θυελλωδώς ως Presto.
Eργα υψηλής απόλαυσης και αισθητικής,πού η μουσική τους κυριολεκτικά ´στολίζει´τό σαλόνι μας.
Εργα πού μάς αποσπούν απο την σκληρή καθημερινότητα προβάλλοντας το γνήσιο τάλαντο,πού μοχθεί γιά νά μάς δοθεί η δυνατότητα τής εκ-στάσεως ,έστω και γιά λίγο απο την τραχύτητα τού βίου..
Εργα φιλίας και προσήλωσης πού ξαναβάζουν τά πράγματα στην θέση τους,παρά τις πρόσκαιρες ´διαφορές´,πού μπορεί νά προκύψουν από ασήμαντες αφορμές ή μάλλον απο παρεξηγήσεις προθέσεων.
Ο 'πατέρας´ Haydn ειναι η μορφή πού μέ την Μουσική του καθησυχάζει ,δίνει σθένος ,αίσθηση τού χιούμορ αλλά και την απαραίτητη εκείνη τρυφερότητα πού απαιτείται γιά νά υπερκεραστούν ασήμαντα ´ανθρώπινα´.
Η Naxos προσέφερε την δυνατότητα στούς Kodaly Quartet νά ηχογραφήσουν μιάν εξαίρετη σειρά,πού άν κάποιος επιθυμεί να εντρυφήσει στά πιο πολλά κουαρτέτα τού Haydn είναι σαφώς η πρώτη επιλογή ,άν μάλιστα συνεκτιμήσουμε και τήν τιμή απόκτησής τους..
Στον Κώστα.
