Milhaud-Le Pauvre Matelot

  • Αγαπητοί φίλοι και φίλες.

    Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του AVClub στη Θεσσαλονίκη για το 2024 την Κυριακή 07 Απριλίου και ώρα 14.00

    Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ, θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε από κοντά.

17 June 2006
62,722
Χολαργός
Toν Milhaud τον θυμήθηκα ξαναδιαβάζοντας κείμενα τού Μάνου Χατζιδάκι πού έχουν εκδοθεί με τον γενικό τίτλο:'O Kαθρέπτης και τό Μαχαίρι´(εκδ.Ικαρος 1989).
Aνάμεσα σε αυτά υπήρχε και ένα εξαιρετικό κείμενο γιά τον ´Φτωχό Ναύτη´.
O Milhaud γεννημένος στην Γαλλία απο Εβραίους Γονείς απετέλσε μέλος τής Ομάδας τών 6(Darius Milhaud, Francis Poulenc, Arthur Honegger, Georges Auric, Louis Durey Germaine Tailleferre)στην οποία συμμετείχε και ο Jan Cocteau και πού όλοι τους επηρεάζονταν απο τον Satie.
Oμάδα πρωτοποριακή στην Τέχνη τού Μεσοπολέμου,προσπάθησε να εισάγει τό λάθος καί τό παράλογο μέσα στην Ζωή,αλλά και να εκμεταλλευτεί τήν κοινοτυπία και να τήν μετατρέψει σέ Εντεχνη Μουσική Απλότητα.
Οι 6 ζούσαν αντικονφορμιστικά,συζητούσαν ατελείωτα και φορές μετουσίωνα τίς συζητήσεις τούς σέ Μουσική.
Δίπλα τους ο Αιρετικός Cocteau προκαλούσε τον Γαλλικό αστισμό,παρερμηνεύοντας ´προκλητικά´τό Παρελθόν και αμφισβητώντας το συμβατικό παρόν.
Κάπως έτσι ο Milhaud συνέθεσε το 1926 την Τρίπρακτη Οπερα ´Le pauvre Matelot'πάνω σέ μιά αυθαίρετη διασκευή τού Cocteau στήν Ιστορία τού Ζώρζ Μπάκ ´Ο Φτωχός Ναύτης´...
Ετσι ο Κοκτώ διασκεύασε και έδοσε στον Milhaud νά μελοποιήσει μιά Ιστορία πού αποδεικνύει τήν Τραγική Ειρωνία και το Παράλογο στην Ζωή.
Μέ λίγα λόγια το έργο αναφέρεται στην επιστροφή ενός Ναύτη στο σπίτι μετά απο 15 χρόνια απουσίας.
Ο Ναύτης έχει αποκτήσει πολλά χρήματα μέσα απο το θαλασσοδάρσιμό του ,αλλά πρίν γυρίσει σπίτι του πηγαίνει στο απέναντι σπίτι πού μένει ο καλύτερός του Φίλος.
Αυτός τον πληροφορεί πώς η Γυναίκα του έχει παραμείνει Πιστή σε αυτόν παρά τά 15 χρόνια απουσίας.
Ο Ναύτης χαίρεται και αποφασίζει νά κάνει έκπληξη στην Γυναίκα του και το πρώτο βράδυ μένει στον Φίλο του(εδώ τελειώνει η Πρώτη Πράξη).

Στήν Δεύτερη Πράξη ο Ναύτης μπαίνει σπίτι του.
Δεν αναγνωρίζεται ούτε απο την Γυναίκα του,ούτε απο τον Ηλικιωμενο Πεθερό του.
Τότε σκαρφίζεται μιά Ιστορία....Λέει στην Γυναίκα του πώς ειναι ένας πολύ καλός φίλος τού Αντρα της .
Τής αναφέρει πώς ο Αντρας της παραμένει πάμφτωχος ,αλλά θα γυρίσει γρήγορα σπίτι,ενώ ο ίδιος είναι πάμπλουτος αλλά εντελώς Μόνος και Ερημος.
Τη ίδια ώρα ,ο Φίλος ,απο περιέργεια μπαίνει στό σπίτι μέ την δικαιολογία ότι θέλει να επιστρέψει ένα Σφυρί πού είχε δανειστεί και το αφήνει εκεί.
Η Γυναίκα προτείνει στον ´Αγνωστο Ναύτη´να τον φιλοξενήσουν εκεί γιά την Νύκτα.(Tέλος τής Δεύτερης Πράξης).
Στην Τρίτη Πράξη η Γυναίκα στενοχωρημένη πού έμαθε πώς ο Αγαπημένος της Αντρας παρέμεινε φτωχός, αποφασίζει νά σκοτώσει τον Ξένο(δηλαδή τον Αντρα της!!)μέ το Σφυρί πού άφησε εκεί ο Φίλος του ,γιά νά τού Κλέψει τά Χρήματα μέ τά οποία θα μπορέσει να περάσει μίαν Ανετη Ζωή μαζί μέ τον Φτωχό Ναύτη πού κάποια στιγμή θα επιστρέψει.!!!!!!!!!!!!

Οι διάλογοι είναι ιδιοφυείς.
Ο Cocteau παρουσιάζει συνομιλίες ´φτωχές´και ´ακατέργαστες´,εικόνες πρωτόγονες πού δένουν μέ το φτωχό και άθλιο Σκηνικό τού Σπιτιού.
Οι Ηρωεσ προχωρούν κυριολεκτικά στά Σκοτεινά υπό την Καθοδήγηση τής μοίρας πού ειναι παντελώς Τυφλή...
Η Αναγνώριση πού δεν έρχεται ποτέ υπονοείται κάποια στιγμή απο την Γυναίκα ,οταν στην δεύτερη πράξη λέει στον Αντρα της-Ξένο:'Eίναι Αστείο..Ετσι καθώς στέκεστε στην Σκιά μοιάζετε μέ τον Αντρα μου.´.
Ομως αυτό λέγεται σάν μιάν Τυχαία ασημαντότητα τής Στιγμής σάν Επεα Πτερόεντα.
Η Μουσική τού Milhaud σέ αυτή την Τρίπρακτη αλλά Μικρή σέ διάρκεια ´Οπερα´(γύρο στά 32 λεπτά)δέν θυμίζει σέ τίποτα τον Δραματικό Λυρισμό τού 19ου Αιώνα.
Ο Χατζιδάκις γράφει:'Δεν ξέρω γιατί και πώς,αλλά αυτή η Μουσικη τού Μιγιό,μού φέρνει στη Μνήμη την μικρή επαρχιακή πόλη Ξάνθη ,οπου γεννήθηκα ένα χρόνο πρίν ακριβώς απο τον χρόνο πού πού γεννήθηκε το έργο αυτό.
Η Μονότονη σχεδόν χρήση τού τριμερούς ρυθμού τού Βάλς,μέ την καταθλιπτική ,μελωδική γραμμή Λαϊκής Γαλλικής Επαρχίας,ξαναζωντανεύει μέσα μου μνήμες απο Πλατείες,Περιπάτους,Μπάντες Ορφανοτροφείων,και στενούς Δρόμους πρό την Μητρόπολη,όπου το Αγιόκλημα τών Κήπων μεθούσε μόνο του από Πλήξη και Ευαισθησία´.:)grinning-smiley-043)


H Oχήστρα ειναι 16 μελής και συνοδεύει το Τραγούδι απο απόσταση παρακολουθώντας κάθε λεπτή απόχρωσή του.
Η Μουσική σχεδόν μινιμαλιστική μέ ελάχιστες κορυφώσεις θυμίζει Απειλητικά Σύννεφα πού συνεχώς συσσωρεύονται ώσπου να ξεσπάει η Καταιγίδα.
Οι Ηρωες είναι εμφανές πώς θα συντριβούν απο την Ειρωνεία τής Μοίρας.
Ο ´Φτωχός Ναύτης´είναι ένα Λαϊκό Δημιούργημα Ταλαντούχων Ανθρώπων πού άφησαν το στίγμα τους στην Ευρωπαϊκή Τεχνη τού 20ού Αιώνα.
Προσωπικά θεωρώ απολύτως λογικό τό ότι κινητοποιήθηκαν τόσο πολύ οι Υψηλής Ευαισθησίας Καλλιτεχνικές και Αισθητικές Κεραίες τού Χατζιδάκι.
Εψαχνα πολύ καιρό για το έργο ώσπου το βρήκα σέ μιάν εκτέλεση τού 1954(πού επανεκδόθηκε το 2004 απο την Universal)υπό την διεύθυνση τού ιδίου τού Milhaud μέ 4 Σολίστ και μέλη απο τήν Orchestre du Theatre National de l'Opera de Paris.
Το θεωρώ Συλλεκτικό.


412F1VNSZAL._SL500_AA240_.jpg


Υ.Γ.
Πραφανέστατα δανείστηκα πολλές Πληροφορίες απο το εξαιρετικό κείμενο τού Χατζιδάκι.
Οι Σημαντικοί Ανθρωποι ακόμα και όταν εγκαταλείπουν αυτόν τον Κόσμο παραμένουν Ιχνηλάτες και Οδηγοί.
Και οσο μεγαλώνω η Επιστροφή σέ Κείμενα τής Νεότητάς μου,πού μού φαίνονταν σχεδόν ακατανόητα,παίρνει Σάρκα και Οστά.
Ισως απο τά πιό ενδιαφέροντα Στοιχεία τού Μεγαλώματος ,πού προσδίδει έστω και στιγμιαία μιάν Αισθηση Ολοκλήρωσης.