Από τον Αυγουστο τού 1968 έως τον Νοέμβριο τού 1969 η Χούντα είχε θέσει υπό περιορισμόν τον Μίκη Θεοδωράκη στην Ζατουνα τής Αρκαδίας.
Η Ζάτουνα ,γιά όσους δεν τήν έχουν επισκεφτεί,είναι ένα μικρό ορεινό χωριό δίπλα στην Δημητσάνα,όπου λίγο παρακάτω ρέει ο ποταμός Λούσιος.
Κατά την διάρκεια τού περιορισμού του ,είχε επιτραπεί στον Μίκη να έχει πιάνο στό σπίτι πού κατοικούσε.
Απο τίς 30/12/68-23/9/69 ο Μίκης συνέθεσε μερικούς κύκλους τραγουδιών,πού τά ονόμασε Αρκαδία Ι-Χ.
Η ΕΜΙ επανακυκλοφόρησε σέ περιποιημένη εκδοση τίς Αρκαδίες VI καί VIII.
Πρόκειται γιά 4 μόνον τραγούδια στά οποία δεσπόζει η συγκλονιστική φωνή τής Μαρίας Φαραντούρη.
Στην Αρκαδία VI οι στίχοι είναι τού Συνθέτη ενώ στην VIII,έχουν μελοποιηθεί δύο υπέροχα ποιήματα ενός απο τούς σημαντικότερους ´Ποιητές τής Ηττας´τού Μανώλη Αναγνωστάκη.
Ηφόρμα της συγκεκριμένης Μουσικής τού Μίκη είναι τό ´Τραγούδι-Ποταμός´.
Η Μελωδία ακολουθεί ευλαβικά τον στίχο ,σύμφωνα μέ επιδράσεις απο την Βυζαντινή Μουσική,και τον χρωματίζει και τον αναδεικνύει.
Το πρώτο τραγούδι φέρει τον ειρωνικό τίτλο ´Θούριον´όπου ο Μικης καυτηριάζει το Καθεστώς ,δημιουργωντας γύρο απο τούς Ορεινούς Ογκους τής Αρκαδίας το ιστορικό εκείνο Παρελθόν πού αγωνίστηκε ο Κολοκοτρώνης και ο Καπετάν-Περδίκας και πού τώρα οι Ηρωες βλαστημούν,εγκαταλείπουν τά μάρμαρα,δραπετεύουν από τούς στίχους τών Ποιητών και καταφεύγουν στον Λούσιο.
Και όμως.Η Φωνή δεν φυλακίζεται...
´Μάταια οι φρουροί μου προσπαθούν
να εγκλωβίσουν το Τραγούδι μου
οι Χαράδρες το παίρνουν στούς ώμους
και γρήγορα τό οδηγούν στούς Ελαιώνες....
Βουνά θεματοφύλακες τής αντρειοσύνης σου
Πατρίδα
όνειρό σας το Θούριο
και τραγούδι σας το τουφέκι´.
Στό δεύτερο Τραγούδι τού δίσκου η Μαρία Φαραντούρη βρίσκεται κυριολεκτικά στο στοιχείο της ,το στοιχείο τής Μεγάλης Επικής Τραγουδίστριας.
Ο Τίτλος :'Στόν Αγνωστο Ποιητή´.
Ο Θεοδωράκης γεμάτος απελπισία απευθύνεται στούς Μεγάλους μας Ποιητές κάνοντας έκκληση να σώσουν την Πατρίδα από την Σκλαβιά.
Καλεί τον Ρήγα Φεραίο,τον Σολωμό,τον Κάλβο,τον Καζαντζάκη,τον Σικελιανό,ακόμα και τον Αγνωστο Ποιητή γιά νά ελευθερωσουν την Χώρα του.
Πρόκειται γιά ένα δραματικό-συγκινητικό Επος,όπου ο Μικης σάν γνήσιος Πατριώτης μνημονεύει όλους τούς Μεγάλους πού μεταλαμπάδευσαν την ιδέα τής Ελευθερίας στην Ελλάδα.
´Ρήγα Φεραίε σέ σέ Κράζω.
Απο την Αυστραλία στον Καναδά
κι απο την Γερμανία στην Τασκένδη
σε φυλακές σε βουνά και σε νησιά,
διασκορπισμένοι οι Ελληνες....
Διονύσιε Σολωμέ σέ σέ Κράζω.....
τρομοκρατούντες και τρομοκρατούμενοι
κατέχοντες και κατεχόμενοι
διηρημένοι οι Ελληνες.....
Ανδρέα Κάλβο σέ σέ Κράζω..
...................................
Λικνο ομορφιάς καί μέτρου η Πατρίς μου
Σήμερα Τόπος Θανάτου.
Κωστή Παλαμά σέ σέ Κράζω...........
...................................
Πατρίς τού Διγενή και τού Διάκου η Πατρίς μου.
Σήμερα Χώρα Υποτελών.
Νικο Καζαντζάκη σε σέ κράζω...
Ομως αν λησμονούν οι θνητοί
που μιλούν ακόμα την γλώσσα τού Ανδρούτσου
η μνημη κατοικεί πίσω απο τά σίδρα και τίς σκοπιές.
Αγγελε Σικελιανέ σέ σέ Κράζω.
Η Ψυχή τής Πατρίδας μου είσαι σύ,πολύμορφο ποτάμι
τυφλό απο το αίμα
κουφό απο τον βόγγο
ανήμπορο απο το μεγα μίσος
και την μεγάλη αγάπη
πού εξίσου εξουσιάζουν την ψυχή μου.
.............................................
Η Ψυχή τής Πατρίδας μου είναι αυτός ο σπόρος πού άπλωσε ρίζες πάνω στον Βραχο.
Είσαι σύ Μάνα,Γυναίκα ,Κορη
πού αγναντεύεις την Θάλασσα και τά βουνά
και κρυφά βάφεις με αίμα
τά κόκκινα αυγά τής Αναστάσεως
πού εγκυμονούν οι καιροί και οι Αντρες.
Αμποτες νάρθει στη δύστυχη Χώρα μου
Πάσχα Ελλήνων.
Αγνωστε Ποιητή σέ σέ Κράζω.´.
Ο Μίκης γιά μιά ακόμα φορά συγκεντρώνει όλες τίς Πνευματικές δυνάμεις τής Πατρίδας μέσα στον Στίχο.
Δείχνει τό ´Νήμα´πού ακολούθησε ο Ελληνισμός γιά να υπάρξει και πού η Χούντα τον αφανίζει μέσα στην αμάθεια και στην ανυπαρξία.Ο Μίκης δίνει στο Πάσχα και στη Ανάσταση μια Κοσμική αλλά και Ανθρωπιστική Διάσταση.
Ολη η Ελλάδα ενας Σταυρωμένος Χριστός πού περιμένει την Ανάσταση.
Πόσο τυχαίο νάναι άρα γε πού και σήμερα στά 2008 αυτό το Πνευματικό ´Νήμα´λοιδωρείται απο τούς Νέους Υποτελείς,πού φοράνε ´εκσυγχρονισμένα´ρούχα και δεν αφήνουν τον Τόπο να ανασάνει προσπαθώντας να συντρίψουν αφ´ενός κάθε έννοια Τέχνης και Παράδοσης και αφ´ετέρου στην θέση τών τότε Αεροπλανοφόρων βάζουν την Τραπεζική Ολιγαρχία.??
H Aρκαδία VIII ξεκινά μέ το Τραγούδι ´Μιλώ´τού Ανγνωστάκη.
Μια απο τις σημαντικότερες στιγμές της Ελληνικής Ποιήσεως μελοποιείται καταλλήλως απο τον Συνθέτη παράγοντας μιά απο τίς Δραματικότερες στιγμές της Ελληνικής Μουσικής.
Ο Αντι-Δογματικός Αναγνωστάκης μιλά γιά τήν Νικημένη Παράταξη και τά κουρελιασμένα παιδιά της και τον Χλευασμό τών Νικητών.
Ομως απο τότε κιόλας διακρίνει τά σπέρματα τής αντιδραστικής διάθεσης και τής Δογματική στάσης τής Ηγεσίας πού η ίδια σκοτώνει τά Παιδιά της...
Προβλέπει τά μελλούμενα ,αναγγέλει την αποτυχία τού πειράματος,διαβλέπει την Προδοσία και την Αυτοκαταστροφή..
Ο Ανθός μιας Γενιάς εγκαταλείφθηκε στην Χλεύη και στην Συντριβή,επειδή κάποιοι αποδείχτηκαν κατώτεροι τών περιστάσεων.
Και επικράτησαν αυτοί πού ´δέν Νίκησαν´.Γι´αυτό και έβγαλαν όλο το μίσος πρός τούς ηττημένους.
Παραθέτω αυτούσιο το Ποιημα-Μνημείο γιά να μάθουν και οι νεότερες γενιές και να μήν ξεχαστούν Ποιητές με πλήρη συναίσθηση τού ρόλου τους.
Αλλως τε ο Αναγνωστάκης πολύ γρήγορα μετά την Μεταπολίτευση σιώπησε.
´Μιλώ για τα τελευταία σαλπίσματα των νικημένων στρατιωτών
Για τα τελευταία κουρέλια από τα γιορτινά μας φορέματα
Για τα παιδιά μας που πουλάν τσιγάρα στους διαβάτες
Μιλώ για τα λουλούδια που μαραθήκανε στους τάφους και τα σαπίζει η βροχή
Για τα σπίτια που χάσκουνε δίχως παράθυρα σαν κρανία ξεδοντιασμένα
Για τα κορίτσια που ζητιανεύουνε δείχνοντας στα στήθια τις πληγές τους
Μιλώ για τις ξυπόλητες μάνες που σέρνονται στα χαλάσματα
Για τις φλεγόμενες πόλεις τα σωριασμένα κουφάρια στους δρόμους
Τους μαστροπούς ποιητές που τρέμουνε τις νύχτες στα κατώφλια
Μιλώ για τις ατέλειωτες νύχτες όταν το φως λιγοστεύει τα ξημερώματα
Για τα φορτωμένα καμιόνια και τους βηματισμούς στις υγρές πλάκες
Για τα προαύλια των φυλακών και για το δάκρυ των μελλοθανάτων.
Μα πιο πολύ μιλώ για τους ψαράδες
Π’ αφήσανε τα δίχτυα τους και πήρανε τα βήματά Του
Κι όταν Αυτός κουράστηκε αυτοί δεν ξαποστάσαν
Κι όταν Αυτός τους πρόδωσε αυτοί δεν αρνηθήκαν
Κι όταν Αυτός δοξάστηκε αυτοί στρέψαν τα μάτια
Κι οι σύντροφοί τούς φτύνανε και τους σταυρώναν
Κι αυτοί, γαλήνιοι, το δρόμο παίρνουνε π’ άκρη δεν έχει
Χωρίς το βλέμμα τους να σκοτεινιάσει ή να λυγίσει
Όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους.´
Ο Τελευταίος Στίχος είναι η απολυτη περιγραφή τών Συντρόφων πού κουβάλησαν τον Σταυρό ολομόναχοι λοιδωρούμενοι ένθεν- κακείθεν επειδή πλέον δεν μπορούσαν να χωρέσουν στά Κομματικά Γραφειοκρατικά Κοστούμια.
Ο Δίσκος τελειώνει με τον ´Χαρη 1944´,τον νεαρό ΕΠΟΝΙΤΗ πού σκοτώθηκε δυό φορές.
Μιά απο σφαίρα και άλλη μιά απο την Ληθη και την Κατασυκοφαντηση τών ´Νικητών´.
Ο Χάρης είναι ένας αντεστραμενος ´Χαμένος Ανθυπολοχαγός τής Αλβανίας´.
Μονον που ο Ελύτης πρόλαβε και έγραψε γι´αυτον στον Εθνικό Ξεσηκωμό και όχι στον Εμφύλιο Σπαραγμό.
Οι Αρκαδίες τού Μικη έχουν και Ιστορική αλλά και Μουσική Αξία.
Και παραμενουν ζωντανές γιατί μιλούν γιά μιάν άλλη Ελλάδα, τήν Ελλάδα τής ´Θυσίας´πού βρέθηκε εγκλωβισμένη ανάμεσα σέ Ερπυστριοφόρα Ερπετά και Δεινόσαυρους πού ξεχασαν τον Λαό.
Η Ζάτουνα ,γιά όσους δεν τήν έχουν επισκεφτεί,είναι ένα μικρό ορεινό χωριό δίπλα στην Δημητσάνα,όπου λίγο παρακάτω ρέει ο ποταμός Λούσιος.
Κατά την διάρκεια τού περιορισμού του ,είχε επιτραπεί στον Μίκη να έχει πιάνο στό σπίτι πού κατοικούσε.
Απο τίς 30/12/68-23/9/69 ο Μίκης συνέθεσε μερικούς κύκλους τραγουδιών,πού τά ονόμασε Αρκαδία Ι-Χ.
Η ΕΜΙ επανακυκλοφόρησε σέ περιποιημένη εκδοση τίς Αρκαδίες VI καί VIII.
Πρόκειται γιά 4 μόνον τραγούδια στά οποία δεσπόζει η συγκλονιστική φωνή τής Μαρίας Φαραντούρη.
Στην Αρκαδία VI οι στίχοι είναι τού Συνθέτη ενώ στην VIII,έχουν μελοποιηθεί δύο υπέροχα ποιήματα ενός απο τούς σημαντικότερους ´Ποιητές τής Ηττας´τού Μανώλη Αναγνωστάκη.
Ηφόρμα της συγκεκριμένης Μουσικής τού Μίκη είναι τό ´Τραγούδι-Ποταμός´.
Η Μελωδία ακολουθεί ευλαβικά τον στίχο ,σύμφωνα μέ επιδράσεις απο την Βυζαντινή Μουσική,και τον χρωματίζει και τον αναδεικνύει.
Το πρώτο τραγούδι φέρει τον ειρωνικό τίτλο ´Θούριον´όπου ο Μικης καυτηριάζει το Καθεστώς ,δημιουργωντας γύρο απο τούς Ορεινούς Ογκους τής Αρκαδίας το ιστορικό εκείνο Παρελθόν πού αγωνίστηκε ο Κολοκοτρώνης και ο Καπετάν-Περδίκας και πού τώρα οι Ηρωες βλαστημούν,εγκαταλείπουν τά μάρμαρα,δραπετεύουν από τούς στίχους τών Ποιητών και καταφεύγουν στον Λούσιο.
Και όμως.Η Φωνή δεν φυλακίζεται...
´Μάταια οι φρουροί μου προσπαθούν
να εγκλωβίσουν το Τραγούδι μου
οι Χαράδρες το παίρνουν στούς ώμους
και γρήγορα τό οδηγούν στούς Ελαιώνες....
Βουνά θεματοφύλακες τής αντρειοσύνης σου
Πατρίδα
όνειρό σας το Θούριο
και τραγούδι σας το τουφέκι´.
Στό δεύτερο Τραγούδι τού δίσκου η Μαρία Φαραντούρη βρίσκεται κυριολεκτικά στο στοιχείο της ,το στοιχείο τής Μεγάλης Επικής Τραγουδίστριας.
Ο Τίτλος :'Στόν Αγνωστο Ποιητή´.
Ο Θεοδωράκης γεμάτος απελπισία απευθύνεται στούς Μεγάλους μας Ποιητές κάνοντας έκκληση να σώσουν την Πατρίδα από την Σκλαβιά.
Καλεί τον Ρήγα Φεραίο,τον Σολωμό,τον Κάλβο,τον Καζαντζάκη,τον Σικελιανό,ακόμα και τον Αγνωστο Ποιητή γιά νά ελευθερωσουν την Χώρα του.
Πρόκειται γιά ένα δραματικό-συγκινητικό Επος,όπου ο Μικης σάν γνήσιος Πατριώτης μνημονεύει όλους τούς Μεγάλους πού μεταλαμπάδευσαν την ιδέα τής Ελευθερίας στην Ελλάδα.
´Ρήγα Φεραίε σέ σέ Κράζω.
Απο την Αυστραλία στον Καναδά
κι απο την Γερμανία στην Τασκένδη
σε φυλακές σε βουνά και σε νησιά,
διασκορπισμένοι οι Ελληνες....
Διονύσιε Σολωμέ σέ σέ Κράζω.....
τρομοκρατούντες και τρομοκρατούμενοι
κατέχοντες και κατεχόμενοι
διηρημένοι οι Ελληνες.....
Ανδρέα Κάλβο σέ σέ Κράζω..
...................................
Λικνο ομορφιάς καί μέτρου η Πατρίς μου
Σήμερα Τόπος Θανάτου.
Κωστή Παλαμά σέ σέ Κράζω...........
...................................
Πατρίς τού Διγενή και τού Διάκου η Πατρίς μου.
Σήμερα Χώρα Υποτελών.
Νικο Καζαντζάκη σε σέ κράζω...
Ομως αν λησμονούν οι θνητοί
που μιλούν ακόμα την γλώσσα τού Ανδρούτσου
η μνημη κατοικεί πίσω απο τά σίδρα και τίς σκοπιές.
Αγγελε Σικελιανέ σέ σέ Κράζω.
Η Ψυχή τής Πατρίδας μου είσαι σύ,πολύμορφο ποτάμι
τυφλό απο το αίμα
κουφό απο τον βόγγο
ανήμπορο απο το μεγα μίσος
και την μεγάλη αγάπη
πού εξίσου εξουσιάζουν την ψυχή μου.
.............................................
Η Ψυχή τής Πατρίδας μου είναι αυτός ο σπόρος πού άπλωσε ρίζες πάνω στον Βραχο.
Είσαι σύ Μάνα,Γυναίκα ,Κορη
πού αγναντεύεις την Θάλασσα και τά βουνά
και κρυφά βάφεις με αίμα
τά κόκκινα αυγά τής Αναστάσεως
πού εγκυμονούν οι καιροί και οι Αντρες.
Αμποτες νάρθει στη δύστυχη Χώρα μου
Πάσχα Ελλήνων.
Αγνωστε Ποιητή σέ σέ Κράζω.´.
Ο Μίκης γιά μιά ακόμα φορά συγκεντρώνει όλες τίς Πνευματικές δυνάμεις τής Πατρίδας μέσα στον Στίχο.
Δείχνει τό ´Νήμα´πού ακολούθησε ο Ελληνισμός γιά να υπάρξει και πού η Χούντα τον αφανίζει μέσα στην αμάθεια και στην ανυπαρξία.Ο Μίκης δίνει στο Πάσχα και στη Ανάσταση μια Κοσμική αλλά και Ανθρωπιστική Διάσταση.
Ολη η Ελλάδα ενας Σταυρωμένος Χριστός πού περιμένει την Ανάσταση.
Πόσο τυχαίο νάναι άρα γε πού και σήμερα στά 2008 αυτό το Πνευματικό ´Νήμα´λοιδωρείται απο τούς Νέους Υποτελείς,πού φοράνε ´εκσυγχρονισμένα´ρούχα και δεν αφήνουν τον Τόπο να ανασάνει προσπαθώντας να συντρίψουν αφ´ενός κάθε έννοια Τέχνης και Παράδοσης και αφ´ετέρου στην θέση τών τότε Αεροπλανοφόρων βάζουν την Τραπεζική Ολιγαρχία.??
H Aρκαδία VIII ξεκινά μέ το Τραγούδι ´Μιλώ´τού Ανγνωστάκη.
Μια απο τις σημαντικότερες στιγμές της Ελληνικής Ποιήσεως μελοποιείται καταλλήλως απο τον Συνθέτη παράγοντας μιά απο τίς Δραματικότερες στιγμές της Ελληνικής Μουσικής.
Ο Αντι-Δογματικός Αναγνωστάκης μιλά γιά τήν Νικημένη Παράταξη και τά κουρελιασμένα παιδιά της και τον Χλευασμό τών Νικητών.
Ομως απο τότε κιόλας διακρίνει τά σπέρματα τής αντιδραστικής διάθεσης και τής Δογματική στάσης τής Ηγεσίας πού η ίδια σκοτώνει τά Παιδιά της...
Προβλέπει τά μελλούμενα ,αναγγέλει την αποτυχία τού πειράματος,διαβλέπει την Προδοσία και την Αυτοκαταστροφή..
Ο Ανθός μιας Γενιάς εγκαταλείφθηκε στην Χλεύη και στην Συντριβή,επειδή κάποιοι αποδείχτηκαν κατώτεροι τών περιστάσεων.
Και επικράτησαν αυτοί πού ´δέν Νίκησαν´.Γι´αυτό και έβγαλαν όλο το μίσος πρός τούς ηττημένους.
Παραθέτω αυτούσιο το Ποιημα-Μνημείο γιά να μάθουν και οι νεότερες γενιές και να μήν ξεχαστούν Ποιητές με πλήρη συναίσθηση τού ρόλου τους.
Αλλως τε ο Αναγνωστάκης πολύ γρήγορα μετά την Μεταπολίτευση σιώπησε.
´Μιλώ για τα τελευταία σαλπίσματα των νικημένων στρατιωτών
Για τα τελευταία κουρέλια από τα γιορτινά μας φορέματα
Για τα παιδιά μας που πουλάν τσιγάρα στους διαβάτες
Μιλώ για τα λουλούδια που μαραθήκανε στους τάφους και τα σαπίζει η βροχή
Για τα σπίτια που χάσκουνε δίχως παράθυρα σαν κρανία ξεδοντιασμένα
Για τα κορίτσια που ζητιανεύουνε δείχνοντας στα στήθια τις πληγές τους
Μιλώ για τις ξυπόλητες μάνες που σέρνονται στα χαλάσματα
Για τις φλεγόμενες πόλεις τα σωριασμένα κουφάρια στους δρόμους
Τους μαστροπούς ποιητές που τρέμουνε τις νύχτες στα κατώφλια
Μιλώ για τις ατέλειωτες νύχτες όταν το φως λιγοστεύει τα ξημερώματα
Για τα φορτωμένα καμιόνια και τους βηματισμούς στις υγρές πλάκες
Για τα προαύλια των φυλακών και για το δάκρυ των μελλοθανάτων.
Μα πιο πολύ μιλώ για τους ψαράδες
Π’ αφήσανε τα δίχτυα τους και πήρανε τα βήματά Του
Κι όταν Αυτός κουράστηκε αυτοί δεν ξαποστάσαν
Κι όταν Αυτός τους πρόδωσε αυτοί δεν αρνηθήκαν
Κι όταν Αυτός δοξάστηκε αυτοί στρέψαν τα μάτια
Κι οι σύντροφοί τούς φτύνανε και τους σταυρώναν
Κι αυτοί, γαλήνιοι, το δρόμο παίρνουνε π’ άκρη δεν έχει
Χωρίς το βλέμμα τους να σκοτεινιάσει ή να λυγίσει
Όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους.´
Ο Τελευταίος Στίχος είναι η απολυτη περιγραφή τών Συντρόφων πού κουβάλησαν τον Σταυρό ολομόναχοι λοιδωρούμενοι ένθεν- κακείθεν επειδή πλέον δεν μπορούσαν να χωρέσουν στά Κομματικά Γραφειοκρατικά Κοστούμια.
Ο Δίσκος τελειώνει με τον ´Χαρη 1944´,τον νεαρό ΕΠΟΝΙΤΗ πού σκοτώθηκε δυό φορές.
Μιά απο σφαίρα και άλλη μιά απο την Ληθη και την Κατασυκοφαντηση τών ´Νικητών´.
Ο Χάρης είναι ένας αντεστραμενος ´Χαμένος Ανθυπολοχαγός τής Αλβανίας´.
Μονον που ο Ελύτης πρόλαβε και έγραψε γι´αυτον στον Εθνικό Ξεσηκωμό και όχι στον Εμφύλιο Σπαραγμό.
Οι Αρκαδίες τού Μικη έχουν και Ιστορική αλλά και Μουσική Αξία.
Και παραμενουν ζωντανές γιατί μιλούν γιά μιάν άλλη Ελλάδα, τήν Ελλάδα τής ´Θυσίας´πού βρέθηκε εγκλωβισμένη ανάμεσα σέ Ερπυστριοφόρα Ερπετά και Δεινόσαυρους πού ξεχασαν τον Λαό.
Last edited:
