- 17 June 2006
- 14,350
Robert Schumann: Szenen Aus Goethes Faust
Ο Γκαίτε εξέφρασε την λύπη του για τον πρώιμο θάνατο του Μότσαρτ: αυτόν ήθελε για να του μελοποιήσει τον “Φάουστ” του, στα πρότυπα του “Μαγικού Αυλού”. Ο Φάουστ θεωρείτο ήδη ένας από τους θεμελιακούς Ευρωπαϊκούς μύθους και ο Γκαίτε, σαν διευθυντής του θεάτρου της Βαϊμάρης, γνώριζε καλά ό τι είχε προηγηθεί πάνω στο θέμα τόσο από λογοτεχνική όσο και από θεατρική άποψη. Θα ακολουθούσαν πολλές ενασχολήσεις με τον μύθο, με πιο γνωστές αυτές του Γκουνώ, του Μπερλιόζ και του Λίστ. Αλλά καμία τους δεν διαθέτει τη μοναδικότητα, το λυρισμό και τη δραματική δύναμη της εκδοχής του Σούμαν: ο συνθέτης δίνει εδώ ένα ελάσσων αριστούργημα, μερικές από τις ωραιότερες σελίδες που έγραψε ποτέ.
O Σούμαν άρχισε να συνθέτει τις “Σκηνές από τον Φάουστ του Γκαίτε” το 1844 και τις τελείωσε γράφοντας την Εισαγωγή το 1853 – σχεδόν αμέσως πριν τον κλείσουν στο Ασυλο για φρενοβλαβείς, όπου έμελε να τελειώσει τις μέρες του. Τους έδωσε τη μορφή ορατόριου και τις απογείωσε.
Ξέρω 3 εκτελέσεις, όλες τους καταργημένες και από όσο ξέρω αρκετά δυσεύρετες: αυτή του Britten είναι εξαιρετική και κυκλοφορούσε μέχρι πρόσφατα στην οικονομική σειρά Ovation της Decca. Εχει ηχογραφηθεί το 1972 και συμπράττουν ο Dietrich Fisher-Dieskau στον ομώνυμο ρόλο, η Elizabeth Harwood (Μαργαρίτα) και ο John Shirley-Quirk (Μεφιστοφελής).
Ο Philippe Herreweghe υπογράφει την εκτέλεση στην Harmonia Mundi η οποία, κατά τη γνώμη μου, είναι η πιο αδύναμη από τις 3.
Ο Claudio Abbado με τη Φιλαρμονική του Βερολίνου και τους Bryn Terfel, Karita Mattila, Jan-Hendrik Rootering και Barbara Bonney στη Sony είναι μακράν η καλύτερη εκδοχή του έργου που γνωρίζω προσωπικά. Είναι ζωντανή ηχογράφηση και ξεχειλίζει από ηλεκτρισμό, μυστήριο, αμεσότητα και δέος. Ο λυρισμός που τη διαπερνάει ραγίζει πέτρες. Οι άριες αγγίζουν το Θείο με μια αιθέρια χάρη που, ωστόσο, μοιάζει σαν να ξύπνησε στραβά, σαν να κουβαλάει στα σωθικά της μια ανείπωτη μελαγχολία, έναν εφιάλτη που, αν του αφεθείς, είναι ικανός να σε γκρεμοτσακίσει στα τάρταρα. Η μεγαλοπρέπεια στα χορωδιακά είναι υπεράνω περιγραφής. Ένα καλειδοσκόπιο από συναισθήματα που μοιάζουν να ασφυκτιούν, να μην χωρούν στο πεντάγραμμο, κάνει έντονη την παρουσία του από τις πρώτες νότες. Στο τρίτο μέρος η ένταση βαράει κόκκινα.
Κάποιος μου δανείσθηκε αυτό το εκπληκτικό CD πριν από χρόνια και …“ξέχασε” να μου το επιστρέψει. Tο βλέπω τώρα κάθε τόσο στο e-Bay να αλλάζει χέρια για 60 με 70 δολάρια τη φορά και θέλω να βάλω τα κλάματα.