Επειδή το τελευταίο διάστημα πήζω - εντάξει, είμαι και λίγο τεμπέλης 
- ανασύρω από τα ελάχιστα σωμένα κείμενα μου της εποχής του AV Forum.
Ρόλοι ζωής (Ριγκολέττο)
Πάντα ήμουν επιφυλακτικός με την Όπερα. Κυρίως λόγω των συμβολισμών και των συμβάντων μπροστά από τη σκηνή παρά πάνω σ' αυτήν. Αυτό το χωνευτήρι όψιμης φεουδαλικής μεγαλοστομίας, άπληστης μεγαλοαστικής επιδειξιομανίας και λαμέ κατινιάς που μαζεύεται συνήθως στο κοινό και κατακλύζει τα φουαγιέ στα διαλείμματα, με πείραζε στο στομάχι. Αν σ' αυτά προστεθεί και η (ενίοτε) αυτοπαγίδευση του έργου και της ερμηνείας στο πομπώδες και στην κούφια επίδειξη φωνητικών δεξιοτήτων, έδεσε το γλυκό.
Στα καλύτερα της όμως η Όπερα σχεδόν πραγματώνει το όραμα του Βάγκνερ για καθολικό έργο Τέχνης. Εμπνευσμένη μουσική, ανεκτό (απλά) λιμπρέτο και σπουδαία ερμηνεία κατακλύζει τις αισθήσεις από δραματουργική, μουσική και θεατρική σκοπιά και καταλαμβάνει τη Βαστίλη ακόμη και της πιο ξινής και προκατειλημμένης προσωπικής αισθητικής, εφ' όσον βέβαια έχει προηγηθεί στοιχειώδης ενηλικίωση με το λυρικό τραγούδι. Είναι επίσης ένα είδος που επιδέχεται σαλαμοποίησης. Δεν είναι ανάγκη να την πάρει κανείς από την αρχή μέχρι το τέλος. Μια σκηνή, ακόμη και μια άρια, αρκεί.
Μια φορά στο τόσο εμφανίζονται ερμηνείες τόσο σπουδαίες, που το έργο πλέον δεν ακούγεται το ίδιο έξω απ' αυτές. Είναι τόσο μεγάλο το έλλειμμα που καταλήγεις να πιστεύεις ότι με θράσος έχουν οικειοποιηθεί ένα μέρος από τη δόξα του συνθέτη και στην πραγματικότητα το έργο έμενε ανολοκλήρωτο, μέχρι να 'ρθουν αυτοί με την ερμηνεία τους να το κλείσουν.
Τέτοια είναι η ερμηνεία του μεγάλου ιταλού βαρύτονου Τίτο Γκόμπι στο Ριγκολέττο του Βέρντι, όπως έχει αποθανατιστεί από ηχογράφηση της EMI, μονοφωνική του 1955 από τη Σκάλα του Μιλάνου, με την Μαρία Κάλας και τον Τούλιο Σεραφίν στη διεύθυνση (κυκλοφορεί σε cd, υπάρχει και σε μεταχειρισμένα βινύλια).
Ο Γκόμπι ενσαρκώνει μοναδικά τον ανάπηρο, μνησίκακο γελωτοποιό του Δούκα της Μάντοβα, που προσκολλάται στον αφέντη του και χλευάζει με χαιρεκακία τα θύματα του Δούκα, μη γνωρίζοντας ότι θα πέσει τελικά ο ίδιος στον λάκκο που σκάβει. Το μοναδικό πλάσμα που δίνει νόημα στη ζωή του, η κόρη του Τζίλντα, πέφτει θύμα απαγωγής οργανωμένης από τους αυλικούς και αυτός είναι αναγκασμένος (στην κατ' εμέ σπουδαιότερη σκηνή του έργου, αρχή της δεύτερης πράξης), να εμφανιστεί μπροστά τους προσποιούμενος τον αδιάφορο, για να ξεσπάσει κατόπιν σε έκρηξη οργής που πολύ γρήγορα (όπως συμβαίνει σε κάθε απελπισμένο αλλά αδύναμο), θα δώσει τη θέση της σε σπαρακτικές ικεσίες και παρακλήσεις για να του δώσουν την κόρη του πίσω.
Ο Γκόμπι εδώ είναι απλά μεγαλειώδης. Τραγουδά με ένταση, αγωνία και ανασφάλεια όταν εισέρχεται στη σκηνή κάνοντας τον αδιάφορο, φτύνει με αηδία κάθε συλλαβή του όταν τραγουδά έξαλλος Cortigiani, vil razza dannata (αυλικοί, άθλια, κολασμένη ράτσα)! και καταρρέει σπάζοντας τη φωνή και την αναπνοή του, μετατρέποντας το τραγούδι του σχεδόν σε λυγμό όταν παρακαλεί αυτούς που μισεί τόσο, να του δώσουν την κόρη του πίσω. Έχω ακούσει τέσσερις πέντε άλλες ερμηνείες και έχω δει και κανα 'δυο ζωντανά στη σκηνή. Κανένας δεν κατάφερε να πλησιάσει τον μεγάλο ιταλό, με το δικό μας Κώστα Πασχάλη να ανταπεξέρχεται όμως, στα γεράματα, με αξιοπρέπεια στις απαιτήσεις του ρόλου στην ΕΛΣ τη δεκαετία του '80.
Ένας από τους λίγους ρόλους ζωής, που διασώζουν τη σπουδαία μουσική από την οχλοβοή της καθημερινότητας. Υποκλίνομαι! :worshippy:
ΥΓ. Παραθέτω βιντεοσκόπηση με τον Τίτο Γκόμπι να τραγουδά το συγκεκριμένο απόσπασμα. Δεν έχω καμία πληροφορία για τους λοιπούς συντελεστές. Δε γνωρίζω αν είναι οι ίδιοι της ηχογράφησης του δίσκου, ή ακόμη περισσότερο, αν είναι η ίδια ηχογράφηση σε άλλο μέσο. Από ακουστική σύγκριση με το βινύλιο που έχω, δεν το πιστεύω. Βέβαια το μεταχειρισμένο παλιό βινύλιο ακούγεται απείρως καλύτερα από το δείγμα του YouTube, και αποδίδει κάθε απόχρωση, κάθε σπάσιμο της φωνής του μεγάλου βαρύτονου, που εδώ απλά δεν υπάρχουν.
- ανασύρω από τα ελάχιστα σωμένα κείμενα μου της εποχής του AV Forum.Ρόλοι ζωής (Ριγκολέττο)
Πάντα ήμουν επιφυλακτικός με την Όπερα. Κυρίως λόγω των συμβολισμών και των συμβάντων μπροστά από τη σκηνή παρά πάνω σ' αυτήν. Αυτό το χωνευτήρι όψιμης φεουδαλικής μεγαλοστομίας, άπληστης μεγαλοαστικής επιδειξιομανίας και λαμέ κατινιάς που μαζεύεται συνήθως στο κοινό και κατακλύζει τα φουαγιέ στα διαλείμματα, με πείραζε στο στομάχι. Αν σ' αυτά προστεθεί και η (ενίοτε) αυτοπαγίδευση του έργου και της ερμηνείας στο πομπώδες και στην κούφια επίδειξη φωνητικών δεξιοτήτων, έδεσε το γλυκό.
Στα καλύτερα της όμως η Όπερα σχεδόν πραγματώνει το όραμα του Βάγκνερ για καθολικό έργο Τέχνης. Εμπνευσμένη μουσική, ανεκτό (απλά) λιμπρέτο και σπουδαία ερμηνεία κατακλύζει τις αισθήσεις από δραματουργική, μουσική και θεατρική σκοπιά και καταλαμβάνει τη Βαστίλη ακόμη και της πιο ξινής και προκατειλημμένης προσωπικής αισθητικής, εφ' όσον βέβαια έχει προηγηθεί στοιχειώδης ενηλικίωση με το λυρικό τραγούδι. Είναι επίσης ένα είδος που επιδέχεται σαλαμοποίησης. Δεν είναι ανάγκη να την πάρει κανείς από την αρχή μέχρι το τέλος. Μια σκηνή, ακόμη και μια άρια, αρκεί.
Μια φορά στο τόσο εμφανίζονται ερμηνείες τόσο σπουδαίες, που το έργο πλέον δεν ακούγεται το ίδιο έξω απ' αυτές. Είναι τόσο μεγάλο το έλλειμμα που καταλήγεις να πιστεύεις ότι με θράσος έχουν οικειοποιηθεί ένα μέρος από τη δόξα του συνθέτη και στην πραγματικότητα το έργο έμενε ανολοκλήρωτο, μέχρι να 'ρθουν αυτοί με την ερμηνεία τους να το κλείσουν.
Τέτοια είναι η ερμηνεία του μεγάλου ιταλού βαρύτονου Τίτο Γκόμπι στο Ριγκολέττο του Βέρντι, όπως έχει αποθανατιστεί από ηχογράφηση της EMI, μονοφωνική του 1955 από τη Σκάλα του Μιλάνου, με την Μαρία Κάλας και τον Τούλιο Σεραφίν στη διεύθυνση (κυκλοφορεί σε cd, υπάρχει και σε μεταχειρισμένα βινύλια).
Ο Γκόμπι ενσαρκώνει μοναδικά τον ανάπηρο, μνησίκακο γελωτοποιό του Δούκα της Μάντοβα, που προσκολλάται στον αφέντη του και χλευάζει με χαιρεκακία τα θύματα του Δούκα, μη γνωρίζοντας ότι θα πέσει τελικά ο ίδιος στον λάκκο που σκάβει. Το μοναδικό πλάσμα που δίνει νόημα στη ζωή του, η κόρη του Τζίλντα, πέφτει θύμα απαγωγής οργανωμένης από τους αυλικούς και αυτός είναι αναγκασμένος (στην κατ' εμέ σπουδαιότερη σκηνή του έργου, αρχή της δεύτερης πράξης), να εμφανιστεί μπροστά τους προσποιούμενος τον αδιάφορο, για να ξεσπάσει κατόπιν σε έκρηξη οργής που πολύ γρήγορα (όπως συμβαίνει σε κάθε απελπισμένο αλλά αδύναμο), θα δώσει τη θέση της σε σπαρακτικές ικεσίες και παρακλήσεις για να του δώσουν την κόρη του πίσω.
Ο Γκόμπι εδώ είναι απλά μεγαλειώδης. Τραγουδά με ένταση, αγωνία και ανασφάλεια όταν εισέρχεται στη σκηνή κάνοντας τον αδιάφορο, φτύνει με αηδία κάθε συλλαβή του όταν τραγουδά έξαλλος Cortigiani, vil razza dannata (αυλικοί, άθλια, κολασμένη ράτσα)! και καταρρέει σπάζοντας τη φωνή και την αναπνοή του, μετατρέποντας το τραγούδι του σχεδόν σε λυγμό όταν παρακαλεί αυτούς που μισεί τόσο, να του δώσουν την κόρη του πίσω. Έχω ακούσει τέσσερις πέντε άλλες ερμηνείες και έχω δει και κανα 'δυο ζωντανά στη σκηνή. Κανένας δεν κατάφερε να πλησιάσει τον μεγάλο ιταλό, με το δικό μας Κώστα Πασχάλη να ανταπεξέρχεται όμως, στα γεράματα, με αξιοπρέπεια στις απαιτήσεις του ρόλου στην ΕΛΣ τη δεκαετία του '80.
Ένας από τους λίγους ρόλους ζωής, που διασώζουν τη σπουδαία μουσική από την οχλοβοή της καθημερινότητας. Υποκλίνομαι! :worshippy:
ΥΓ. Παραθέτω βιντεοσκόπηση με τον Τίτο Γκόμπι να τραγουδά το συγκεκριμένο απόσπασμα. Δεν έχω καμία πληροφορία για τους λοιπούς συντελεστές. Δε γνωρίζω αν είναι οι ίδιοι της ηχογράφησης του δίσκου, ή ακόμη περισσότερο, αν είναι η ίδια ηχογράφηση σε άλλο μέσο. Από ακουστική σύγκριση με το βινύλιο που έχω, δεν το πιστεύω. Βέβαια το μεταχειρισμένο παλιό βινύλιο ακούγεται απείρως καλύτερα από το δείγμα του YouTube, και αποδίδει κάθε απόχρωση, κάθε σπάσιμο της φωνής του μεγάλου βαρύτονου, που εδώ απλά δεν υπάρχουν.
