Mozart 'τσέπης'´- Bach 'σκέτη αναρχία'

Ούτε που μπορώ να θυμηθώ τις εκτελέσεις του Don Giovanni που έχω ακούσει. Φτάνει να πώ ότι ξέρω όλες τις ‘βασικές’ που αποτελούν το βαρύ πυροβολικό της δισκογρφίας.
Ο Μητρόπουλος έχει κάνει ένα σπουδαίο ‘Δον’ με τη Φιλαρμονική της Βιέννης, το 1956 νομίζω.
Ο Giulini με τη Philarmonia και τους Waechter, Taddei, Sutherland, Schwarzkopf το 1961 στην Emi Classics.
Προσωπικό μου φετίχ για αρκετό καιρό μιά ηχογράφηση που αψηφά το Χρόνο: ο Krips, το 1955, με τη Φιλαρμονική της Βιέννης και διανομή Siepi (ίσως ο καλύτερος Δον που άκουσα ποτέ), Della Casa, Danco, Corena,
Αλλά πρόσφατα άκουσα έναν άλλο Δον Τζιοβάνι που με έριξε νοκ-άουτ. Αυτόν του Arnold Ostman και των Drottningholm Court Theatre Orchestra & Chorus στη Decca. Αυτός ο Δον Τζιοβάνι, είναι μιά όπερα δωματίου που κινείται σε εντάσεις ανάμεσα στο piano και το mezzo forte. Ο Mozart έτσι κι αλλοιώς την έγραψε για 20 (!) μουσικούς που θα την έπαιζαν σε ένα θέατρο ‘τσέπης’. Εχει μεγάλο ενδιαφέρον ν ακούσει κανείς την εκδοχή του Ostman: μοιάζει με νοσηρό ψίθυρο μπροστά στις αστραπές και τις βροντές ενός Klemperer ή ενός Karajan αλλά σου δίνει μιά άποψη του έργου που δεν είχες φαντασθεί ποτέ.
Κρίμα που δε μπορεί κανείς να τη βρεί μόνη της: υπάρχει σ ένα κουτί με 10 CDs μαζί με τους ‘Γάμους’, το ‘Μαγεμένο Αυλό’ και το ‘Ετσι Κάνουν Ολες’, επανέκδοση της Decca σχετικά φτηνή (παίζει γύρω στις 45 λίρες Αγγλίας) και πολύ αξιόλογη: απείρως πιο επιτυχημένη από το ...κίνημα ‘μπαρόκ’ με τα όργανα εποχής, Gardiner, Harnoncourt και τα σχετικά.


Αγαπώ πολύ τον Gould στον Μπαχ, αλλά στις Goldberg, στις Παρτίτες και στις Σουίτες. Στις Inventions και στο Συγκερασμένο Κλειδοκύμβαλο (Well tempered clavier) προτιμώ άλλους. Ειδικά στο τελευταίο τον Sviatoslav Richter και τον Edwin Fischer, με τον Γερμανό να είναι μακράν ό τι καλύτερο άκουσα ποτέ στο έργο, μιά βερσιόν – μάθημα πιανιστικής αγωγής πάνω στο Πως πρέπει να παίζεται ο Μπαχ.
Αλλά πρόσφατα άκουσα τον Samuel Feinberg και η ακρόαση ήταν σκέτη Αποκάλυψη.
Η ηχογράφηση έγινε ανάμεσα στα έτη 1958-1961 και κυκλοφορεί τώρα από τη Russian Compact Disc (RCD 16231-4CD). Ξεχάστε τον Μπαχ της Nikolayeva με την αυστηρή εκφορά των πολυφωνικών λαβύρινθων και τις πλουσιοπάροχες ‘ορχηστρικές’ χροιές. Ο Feinberg είναι Ρώσικη Σχολή μέχρι το μεδούλι και δεν εννοώ εδώ Σλάβικο ψυχισμό: εννοώ ενδοτερισμό. Εννοώ διακριτικά, έξυπνα χρώματα στις αντιστίξεις, συνταγές που οι Ρώσοι θα πέρναγαν στο Chopin και σ ένα Schumann που σε κάνει να λειώνεις, τόσο ξεχωριστό και μοναδικό στη δισκογραφία. Εννοώ αριστοτεχνική χρήση πεντάλ, απίστευτη ποικιλία στις ατάκες, απερίσκεπτη τόλμη απέναντι σ αυτούς τους επικίνδυνους Δαίδαλους, ‘αλόγιστα’ rubati που όμως τίποτα πάνω τους δεν έχει αφεθεί στην τύχη, παρακολουθούν από κοντά τις πολυφωνίες και πάντα προσγειώνονται σταθερά στα πόδια τους.
Η μουσική του Κάντορα, γενικώς δεν σηκώνει ‘πολλά-πολλά’. Εδώ όμως είναι ποτισμένη με μια γλυκειά αναρχία που, χωρίς να της αλλάζει στο ελάχιστο τον χαρακτήρα, της προσδίδει μιά άλλη χάρι: σαν να σου κλείνει παιχνιδιάρικα το ματάκι και να μην πιστεύεις αν την είδες να το κάνει ή αυτό ήταν αποκύημα της φαντασίας σου.
Ενας Σπουδαίος δίσκος του πιάνου.

...α ξέχασα: με το καλό και σιδεροκέφαλοι!