Αναγνωριστική πτήση! [The Pink Floyd]

Μέχρι το τέλος του 1969, δύο χρόνια μετά την έξοδο ( ; ) του ασώτου τραγουδιστή-τραγουδοποιού Syd Barrett, οι Pink Floyd απόλαυσαν το πρώτο βρετανικό τοπ 5 άλμπουμ τους, με το Ummagumma. Ωστόσο, τον Ιούλιο του ίδιου έτους, τον ίδιο μήνα που ο άνθρωπος πρωτόβαλε το πόδι του στη σελήνη, οι Floyd έβγαλαν ένα σάουντρακ για μια γαλλική ταινία τέχνης. Ο μπασίστας Roger Waters είχε πει από τότε, "Θέλαμε να παίξουμε σ' αυτό" και το More σίγουρα επέζησε από τη φθορά του χρόνου και την κριτική, καλύτερα από το Ummagumma. Ένας περίεργος και συναρπαστικός δίσκος.

Με τον αντικαταστάτη του Syd Barrett, τον David Gilmour, το συγκρότημα ολοκλήρωσε το δεύτερο άλμπουμ τους, A Saucerful Of Secrets, το 1968. Οι Waters, Gilmour, Wright και Mason αγωνίστηκαν πραγματικά να αναπληρώσουν τις ικανότητες του Syd Barrett σαν τραγουδοποιού. Η έλλειψη ενός άλλου "Arnold Layne" ή "See Emily Play", εκείνη την περίοδο, ήταν γεγονός για τους Floyd και έκανε αίσθηση.

Ίμπιζα μπαρ​

The Pink Floyd - Soundtrack From The Film "More" (Ιούνιος 1969, Columbia)


Τραγούδια: A1 Cirrus Minor (Waters) - 5:18, A2 The Nile Song (Waters) - 3:26, A3 Crying Song (Waters) - 3:33, A4 Up the Khyber (οργανικό) (Mason, Wright) - 2:12, A5 Green Is the Colour (Waters) - 2:58, A6 Cymbaline (Waters) - 4:50, A7 Party Sequence (οργανικό) (Waters, Wright, Gilmour, Mason) - 1:07, B1 Main Theme (οργανικό) (Waters, Wright, Gilmour, Mason) - 5:27, B2 Ibiza Bar (Waters, Wright, Gilmour, Mason) - 3:19, B3 More Blues (οργανικό) (Waters, Wright, Gilmour, Mason) - 2:12, B4 Quicksilver (οργανικό) (Waters, Wright, Gilmour, Mason) - 7:13, B5 A Spanish Piece (οργανικό) (Gilmour) - 1:05, B6 Dramatic Theme (οργανικό) (Waters, Wright, Gilmour, Mason) - 2:15
Μουσικοί: Roger Waters (μπάσο, εφέ ταινιών και κρουστά), David Gilmour (ακουστική, ηλεκτρική, σλάιντ και φλαμένκο κιθάρα, κρουστά, κύρια φωνητικά), Richard Wright (χάμοντ και φαρφίσα όργανο, πιάνο, βιμπράφωνο, κρουστά, συνοδευτικά φωνητικά), Nick Mason (κρουστά και τύμπανα), Lindy Mason (σφυρίχτρα: A5, A7)
Παραγωγή / Μηχανικός: The Pink Floyd / Brian Humphries
Σχεδιασμός εξώφυλλου: Hipgnosis


Η προσφορά από το σκηνοθέτη Barbet Schroeder ήρθε την κατάλληλη στιγμή. Οι Floyd είχαν συνεισφέρει μουσική πρόσφατα σε μια χαμηλού προϋπολογισμού Βρετανική ταινία The Committee/Η επιτροπή (με πρωταγωνιστή τους Manfred Mann, Paul Jones) και όπως ο Gilmour εξήγησε, θεωρούσαν την "μουσική ταινία σαν ένα μονοπάτι που θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε στο μέλλον". Οι Floyd είχαν παίξει κάποιες πρώτες συναυλίες σε "χάπενινγκ" και πολυμεσικές (!) εκδηλώσεις, μοιράζοντας το λογαριασμό με ποιητές, περφόρμερ και αρτίστες που έκαναν δημιουργικό χορό, ζωγράφιζαν τα πρόσωπά τους, είτε ...πασαλείβονταν με ζελέ! Ένα κινηματογραφικό σάουντρακ φαινόταν, εκείνη τη στιγμή, ένα προφανές πρότζεκτ.

Ο Barbet Schroeder ήρθε με κάποια διαπιστευτήρια, όντας αριστερός συγγραφέας και σκηνοθέτης, ενώ ήταν ακόμη βοηθός του Ζαν-Λικ Γκοντάρ και ενθουσιασμένος αργότερα περιέγραψε τα δύο πρώτα άλμπουμ των Pink Floyd σαν "τα πιο παράξενα πράγματα που είχα ακούσει ποτέ". "Μας έδωσε 600 λίρες στο καθένα", διέρρευσε ο Gilmour. "Οπότε ξεκινήσαμε".


Δεδομένου ότι δεν ήταν επίσημο άλμπουμ, οι Floyd στερήθηκαν τη χρήση των Abbey Road Studios της EMI και έτσι επέλεξαν, αντί γι' αυτά, τα Pye Studios στο Λονδίνο. Καθώς ο προϋπολογισμός του Schroeder ήταν περιορισμένος, η ίδια η μπάντα εφοδιάστηκε στυλό, χαρτί και χρονόμετρο για να βοηθήσει σε κάθε μια από τις σχετικές σκηνές. Το συμβόλαιο των Floyd με την EMI τους εξασφάλιζε απεριόριστο χρόνο στα Abbey Road στούντιο, αλλά στα Pye, που δεν είχαν καμιά τέτοια ελευθερία - με συναυλίες να τρέχουν και παράλληλα να ηχογραφούν ένα "κανονικό" άλμπουμ, χρειάστηκαν λιγότερο από δύο εβδομάδες για να ολοκληρώσουν το πρότζεκτ.

Το διαφημιστικό περιέγραφε το More σαν μια ταινία για το "σεξ, τα ντραγκς, την ομορφιά και την ίδια τη ζωή". Γυρισμένη στην Ίμπιζα, αφηγείται την ιστορία μιας τύπισσας με ελεύθερο πνεύμα, αλλά και εξαρτημένης από ουσίες -τι πρωτότυπο για την εποχή!-, που έπαιζε η ενίοτε τόπλες Mimsy Farmer και την αρνητική επίδρασή της σ' ένα αθώο χίπη φοιτητή. Σε κριτική της ταινίας για το New Musical Express, από τον κριτικό του MOJO Fred Dellar, περιγράφηκε σαν "γελοίο μελόδραμα". Το σάουντρακ των Floyd επισκίασε κατά πολύ την ταινία.


Σε αντίθεση με το A Saucerful Of Secrets, πρόβαλλε σαφώς καλύτερα την κιθάρα και τα φωνητικά του νέου μέλους, Gilmour. Ο Gilmour παρέδωσε δύο δυνατές βαρυμεταλλικές παραστάσεις στο "The Nile Song" και το "Ibiza Bar", ενώ το "Cirrus Minor", με τις γραμμές της κιθάρας να υφαίνουν γύρω από τον μεγαλοπρεπή ήχο του οργάνου, εμφανίζει το είδος της μουσικής τηλεπάθειας μεταξύ του κιθαρίστα και του Rick Wright που θα γίνει αναπόσπαστο μέρος του ήχου των Floyd της δεκαετίας του '70. Εντωμεταξύ, αφού προσπάθησαν και απέτυχαν να γράψουν επιτυχίες χωρίς τον Barrett, οι Floyd την πλησίασαν με το "Cymbaline", μια άσκηση στην ψυχεδελική ποπ που θα μπορούσε να έχει ξεπεράσει κάποια από τα σινγκλ τους, του προηγούμενου χρόνου.

Ο Schroeder ήθελε το σάουντρακ του More να είναι η μουσική που "οι χαρακτήρες άκουγαν στην ταινία. Έτσι, σε μια σκηνή που γυρίστηκε σε ένα πάρτι, θέλαμε τη μουσική να ακούγεται σαν να βγαίνει από ένα ηχείο στο δωμάτιο". Τα "Party Sequence" και "A Spanish Piece" γράφτηκαν με αυτές τις οδηγίες και υπάρχει μια ιδιόμορφη γοητεία σε τέτοιες στιγμές. Όσον αφορά το πρώτο, η Lindy, χορεύτρια, πρώην σύζυγος του ντράμερ Nick Mason, έπαιξε φλογέρα, ενώ ο Mason κτύπησε κάποιους κατάλληλους γκρούβι ρυθμούς στα μπόνγκος. Στο "A Spanish Piece", ακούγεται μια αγνώριστη φωνή με μεσογειακή προφορά και ο Waters αργότερα "ενοχοποίησε" γι' αυτό τον Gilmour.

Η ταινία έκανε πρεμιέρα στις Κάννες, αλλά καταποντίστηκε. Ωστόσο, το σάουντρακ έφτασε στο νούμερο 9 στα τσαρτ του Ηνωμένου Βασιλείου, την ίδια θέση που πέτυχε και το A Saucerful Of Secrets. Ένας κατευχαριστημένος Schroeder θα ενημερώσει αργότερα τους δημοσιογράφους ότι οι Pink Floyd θα έπρεπε να κάνουν όλα τα άλμπουμ τους σε δύο εβδομάδες. Συχνά το More, απορρίφθηκε σαν δευτερεύων πρότζεκτ, ακόμα και σαν περισπασμός, αλλά τελικά θα αποδεικνυόταν ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη των Pink Floyd. Έχοντας προβλήματα, χωρίς τον Syd Barrett, είχαν ήδη αρχίσει να βρίσκουν το δρόμο τους και πάλι. Με τα "Cymbaline" και "Cirrus Minor", οι Floyd ακούγονταν να εξερευνούν τα μουσικά γνωρίσματα και χαρακτηριστικά που θα συναντιόνταν αργότερα στα The Dark Side Of The Moon και Wish You Were Here.

Όταν το άλμπουμ πήγε στα μαγαζιά οι Floyd είχαν ήδη μετακινηθεί στο επόμενο εγχείρημά τους. Στις 20 Ιουλίου, ο αστροναύτης Νιλ Άρμστρονγκ έκανε ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, αλλά ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα. Η κάλυψη του BBC για την προσσελήνωση ήρθε με τους Pink Floyd να τζαμάρουν στα τηλεοπτικά στούντιο. "Κάναμε κάτι, κεντρισμένοι από τη στιγμή...", δήλωσε ο David Gilmour, χρόνια αργότερα.


Όλα αυτά, βέβαια, θα άλλαζαν για τους Floyd αργότερα και τίποτα πια δεν θα ήταν τυχαίο, αυθόρμητο και συναρπαστικό, όταν τα πράγματα θα αποκτούσαν άλλες "διαστάσεις". Αυτές θα τους καθιστούσαν μια επιχείρηση με αστρονομικά κέρδη, που καμιά σχέση δεν είχε με την πάλαι ποτέ "υπόγεια" και πρωτοποριακή μπάντα... Τα επόμενα, The Dark Side of the Moon (1973), Wish You Were Here (1975) και Animals (1977) τα άκουσα κάπως διεκπεραιωτικά, απολαμβάνοντας όμως και κάποιες στιγμές τους. Από την άλλη καταλαβαίνω γιατί στα τέλη του '70, η μεγαλομανία και ο επακόλουθος γιγαντισμός, που προαναφέρθηκε, διέλυσαν τα δομικά συστατικά που οφείλει να διαθέτει το ροκ και το αποξένωσαν από την ουσία του. Και βεβαία όλο αυτό, οδήγησε νομοτελειακά και ορθώς στην πανκ εκτόνωση, για την επιβεβλημένη επαναφορά στις θεμελιώδεις αξίες.

Ένα παραγνωρισμένο και ξεχασμένο έργο, με πειραματική, ατμοσφαιρική, και καλειδοσκοπικής ομορφιάς μουσική που δημιούργησαν οι Floyd, μέσα από την αναζήτηση μιας νέας ηχητικής ταυτότητας, μετά την αποχώρηση του Μπάρετ. Και ήταν αυτή η αναζήτηση τόσο σημαντική, γιατί όλα ήταν ανοικτά και κάθε ιδέα δοκιμαζόταν, με την έμπνευση και τη φαντασία να πρωτοστατούν. Επίσης, βοήθησε στην κατανόηση, της εξελικτικής πορείας τους σαν γκρουπ αλλά και της διαμόρφωσης μιας νέας αισθητικής και εκτελεστικής άποψης για την μουσική έκφραση...


(****1/2, πηγές: εξώφυλλο, wikipedia, Mojo)