Derek and the Dominos – Layla and other assorted love songs
To καλοκαίρι τους βρίσκει στο Miami της Florida στα studio της Atlantic να ξεκινούν κάποια sessions υπο την καθοδήγηση του Tom Dowd, πάνω σε υλικό που είχαν δουλέψει κυρίως οι Clapton-Whitlock.
Ενα βράδυ, ο Dowd τους προσκαλεί σε μιά συναυλία των Allman Brothers, των οποίων ήταν παραγωγός και γίνεται η αιτία της προσωπική γνωριμίας του Clapton με τον κιθαρίστα και συνιδρυτή του γκρούπ Duane Allman.
Την επομένη, ο Duane επισκέπτεται τον Clapton στο studio δίνοντας συνέχεια στη γνωριμία τους, δηλώνοντας την εκτίμηση τους ο ένας για τον άλλο, αναλύοντας τεχνικές κλπ και όταν κουράστηκαν με τα λόγια, έκαναν και ένα μικρό jam για να ξεμουδιάσουν, όπου το πράγμα εξελίχτηκε σε κάτι παραπέρα απο πλάκα.
Ο Clapton, έχοντας εκτιμήσει τον Allman ως προσωπικότητα, αλλά έχοντας «δέσει» ακαριαία μαζί του και σαν μουσικός, ενθουσιασμένος του προτείνει να γίνει «μέλος» του γκρούπ ο Duane «δέχεται» και τα sessions για τον επικείμενο δίσκο ξεκινούν απο την αρχή.
Ο Duane οχι μόνο θα εμφανιστεί στα credits του δίσκου στη σύνθεση του γκρούπ κανονικά, (με την υποσημείωση όμως της ειδικής συμφωνίας της εταιρίας του με την Phil Walden & Associates, Inc (?) ) αλλά θα συμμετέχει μετέπειτα και σε δύο live εμφανίσεις του group! Και όλα αυτά την εποχή της μεγάλης επιτυχίας του δικού του συγκροτήματος!
Αυτό που κατεγράφη τελικά σαν τελικό αποτέλεσμα του κουιντέτου πλέον, ήταν ένα διπλό LP με 14 κομμάτια.
Το ύφος είναι βασικά rock-blues (Bell bottom blues, Tell the truth) με τη ζυγαριά να γέρνει πότε αποδώ (Κeep on growing), πότε απο κεί (Ηave you ever loved a woman), με ισχυρές πινελιές folk-country εδώ και εκεί.
Τα κομμάτια είναι είτε συνεργασία των μελών, είτε διασκευές τρίτων. Ένα παράδοξο είναι οτι όσα κομμάτια έχει γράψει ο Clapton, είναι σε συνεργασία ,συνήθως με τον Whitlock. Ένα άλλο παράδοξο είναι οτι ενώ η πλειοψηφία των κομματιών κινείται σε υψηλά επίπεδα, έχει επιλεγεί σαν εναρκτήριο κομμάτι, το κατα την προσωπική μου γνώμη πιό «αδύνατο», που τελοσπάντων δεν σε βάζει στο κλίμα του τι θα επακολουθήσει. Απο τις διακευές θα ξεχωρίσω τα Key to the Highway του Broonzy
και το Little Wing του Hendrix.
Το πρώτο ξεκινάει με ένα ανεξήγητο fade in. Μαρτυρίες λένε, πως ενω υποτίθεται οτι υπήρχε διάλλειμα, κάποιος έρριξε την ιδέα, το κομμάτι ξεκίνησε χαλαρά αλλά «τους έκατσε» αμέσως, ο Dowd απο το control αιφνιδιάστηκε, έτρεξε να βρεί το μηχανικό ήχου, και ωσπου να μπεί η εγγραφή μπροστά χάθηκε το αρχικό τμήμα του κομματιού..
Κατα την διάρκεια των sessions έμαθαν για το θάνατο του Jimi Hendrix και σαν φόρο τιμής ο Clapton πρότεινε να συμπεριλάβουν το Little Wing στο δίσκο.
Κορυφαία στιγμή βέβαια είναι το Layla, κομμάτι που έχει γραφεί απο τον Clapton για τον ατελέσφορο έρωτά του για την Pattie. To καταιγιστικό του riff υπήρξε για χρόνια το σήμα κατατεθέν του Clapton (και εσχάτως το οικειοποιήθηκε αυτούσιο, δημοφιλές cartoon της ελληνικής τηλεόρασης για να κάνει «επιτυχία»).
Το τελείωμα του κομματιού προβλημάτιζε τον Clapton, δεν ήθελε fade out, δεν του άρεσε ένα παρατεταμένο τελείωμα, αλλά ακούγοντας τον Gordon, drummer του γκρούπ, να παίζει ένα θέμα στο πιάνο (!) ενθουσιάστηκε και το ενσωμάτωσε σαν δεύτερο μέρος (το «λυρικό» section) στο κομμάτι του και συνάμα πρόσθεσε τον Gordon ως συν-συνθέτη στα credits.
Απο όσα γνωρίζουμε, τα sessions δεν κράτησαν πάνω απο δύο βδομάδες συνολικά.
Οι μουσικοί ήταν στο studio σχεδόν συνεχώς και οι μηχανικοί ήχου άλλαζαν με «βάρδιες»!
Η παραγωγή μας «δείχνει» ενα γκρούπ που όλοι είναι παρόντες, με το σκεπτικό δηλαδή του να παίζουν όλοι μαζί στο studio την ώρα της «λήψης» και να μην υπάρχουν εκ των υστέρων προσθήκες πάνω στο ηχητικό αποτέλεσμα.
Μας «δείχνει» ενα παρεϊστικο κλίμα, ενα δούναι και λαβείν των μουσικών και ώρες- ώρες μια άνεση σαν να παίζουν για χάρη της παρέας και απλά υπάρχει κάποιος που «τυχαίνει» να ηχογραφεί τα συμβάντα. Αν κάποιος έχει ζήσει έστω και μία φορά αυτό που περιγράφω, δεν πρόκειται να ξεχάσει την εμπειρία . Η απερίσπαστη συνεύρεση ( με την καλή έννοια !) των μουσικών στο studio και η όλη διαδικασία με σκοπό να «γεννήσουν» μουσική, διαφέρει νομίζω πολύ από ενα Live performance των ίδιων ανθρώπων σε ενα συνήθως αχανές ακροατήριο.
Έλεγα λοιπόν πως οι μουσικοί «φαίνεται» να είναι κοντά χωροταξικά , σε κατάσταση Room παρά Hall όσο αφορά την αντήχηση, και μάλιστα χαμηλοτάβανου, οι ενισχυτές για τις κιθάρες πολύ μικρής ισχύος και με πολύ κοντινή λήψη.
Ο Clapton, έχει πια εγκαταλείψει την Gibson και έχει περάσει στην Stratocaster εποχή και ηχητικά ψάχνεται.
Η κιθάρα του (tone) δεν έχει σώμα, είναι λεπτόηχη και το overdrive της κάτι φορές είναι toy like. Ωρες – ωρες θα τολμούσα να την παρομοιάσω με κάτι ηχητικά ευρήματα του Tom Waits! Αποψη...
Ο Duane Allman είναι ο γνωστός (αυτός το είχε το tone, δεν ψαχνότανε) αλλά σε ...σμίκρυνση !
Υπάρχει η τάση τα όργανα να ακούγονται όλα ίσα, συμπαγώς θα έλεγα, συμπιεσμένα και πιό μικρα απο το κανονικό, πιό πίσω στην εικόνα και η (περιορισμένων δυνατοτήτων απο πλευράς τουλάχιστον έντασης) φωνή του Eric υποχρεωτικά μπροστά, γεγονός τεχνικά μη αληθοφανές..Στα credits εμφανίζεται ο Dowd σαν executive producer και o δίσκος arranged and produced by the Dominos. Έχω ακούσει και άλλες παραγωγές του Dowd εκείνης την εποχής και τα πράγματα δεν ήταν καθόλου έτσι, θέλω να πιστεύω λοιπόν πως το όλο ηχητικό αποτέλεσμα ήταν καθαρή επιλογή του γκρούπ.
Μετα τα ανωτέρω κάποιος θα υπέθετε πως η κατάσταση μάλλον διολισθαίνει πρός το χύμα . Μέγα λάθος!
Απο καθαρά τεχνικής πλευράς το παίξιμο των μουσικών είναι αψεγάδιαστο και ενα δυό «ψιλά» εδώ και εκεί έμειναν ως είχαν, πολύ καλώς κατα τη γνώμη μου. Το δέσιμο τους υποδειγματικό και η οικονομία δεδομένων των συνθηκών, ικανοποιητική. Ο Clapton εχοντας απέναντί του όχι κανέναν τυχαίο κιθαρίστα, είναι σε εγρήγορση ξεδιπλώνοντας της αρετές του αλλά και βγάζοντας τον πόνο του. Η φωνή του σπάει και ζορίζεται ουκ ολίγες φορές αλλά είναι αυθεντική και όποιος κατάλαβε γιατί πράγμα μιλάμε, ασφαλώς του λέει και ευχαριστώ .
Για τον Duane Allman θα πώ απλά ΤΕΡΑΣΤΙΟΣ
Ακούστε τους και τους δύο στο μαστίγωμα του Layla και θαυμάστε αφενός τη «συνομιλία» τους και αφετέρου την αφομοίωση της τεχνικής αλλήλων και τη «μίξη» τους κοντά στην κορύφωση του πρώτου μέρους όπου πλέον μπερδεύεσαι και δεν ξέρεις ποιός είναι ποιός..
Το εξώφυλλο επίσης καταπληκτικό.
Ο δίσκος κυκλοφορεί. Η υποδοχή χλιαρή. Οι πωλήσεις ασήμαντες ανάλογα με τα βαριά ονόματα. Η μπάντα αναπόφευκτα περιοδεύει ως κουαρτέτο χωρίς τον Duane φυσικά, (πλήν δύο εξαιρέσεων) με περιορισμένη επιτυχία. Οι εξαρτήσεις γίνονται αφόρητες και εξωπραγματικές για όλους και ιδιαίτερα για τον Clapton. Γίνεται απόπειρα για δεύτερο άλμπουμ. Μάταια ..
Ο Duane Allman στα 23 του χρόνια, έχει ήδη σκοτωθεί πάνω στη μηχανή του...
Κάπου εκεί κλείνει και αυτός ο κύκλος. Οι Derek and the Dominos είναι παρελθόν. Το Layla έμελε να είναι το ενα και μοναδικό studio αλμπουμ τους.
Ενα και να καίει...
Για την ιστορία..
Mετα απο αυτό το project o Eric Clapton αποσύρεται απο τα εγκόσμια για τρία περίπου χρόνια, παίρνοντας βοήθεια για να σταματήσει τις εξαρτήσεις του.
Η Pattie χωρίζει απο τον Harrison και γίνεται γυναίκα του (για κάμποσα χρόνια)
Μετα εκείνος συνέρχεται και ξεκινάει τη solo καριέρα του, που συνεχίζεται ως σήμερα.
Για μας πλέον το ευτύχημα είναι πως πάνω στην «καταραμένη» φάση του μας έδωσε (μαζί με την παρέα του) αυτό το διαμάντι.
Ενα rock δισκο με R κεφαλαίο..
Πηγές: Ιντερνετ, Αγγλική έκδοση 2 LP