Ο κύκλος κλείνει

  • Αγαπητοί φίλοι και φίλες.

    Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του AVClub στη Θεσσαλονίκη για το 2024 την Κυριακή 07 Απριλίου και ώρα 14.00

    Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ, θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε από κοντά.

supersonic

Μέλος Σωματείου
17 June 2006
49,336
58087.jpg


Santana – Borboletta. Columbia 1974

Για πολλούς, ο καλύτερος δίσκος του Carlos, για άλλους ίσως ο καλύτερος μιάς συγκεκριμένης περιόδου στο μουσικό δρόμο του Santana.

Η εποχή για την οποία μιλάμε ήταν ιδιαίτερα παραγωγική για τον συνθέτη και ψυχή του συγκροτήματος (άλλωστε μετά τα πρώτα τρία άλμπουμ ήταν φανερό ότι ήτα όλα δική του υπόθεση), ήταν η πιο παραγωγική στη ζωή του.
Από το 1973 μέχρι το 1974, κυκλοφόρησε συνολικά 5 δίσκους τα Love Devotion surrender, Welcome, Borboletta, Lotus, Illuminations οι οποίοι όλοι ήταν τουλάχιστον άξιοι λόγου ή ακόμα και αμφισβήτησης.
Ο δίσκος αποτελεί φυσική συνέχεια αλλά και επέκταση και ωρίμανση του κλίματος που διαμορφώθηκε στο Welcome, είχε αρχίσει στο Caravanserai, ενώ ψήγματα είχαμε συναντήσει στο Love Devotion Surrender.
Προσωπικό σχεδόν το ίδιο με το Welcome. Αποχωρεί ο, σαφώς εκτός κλίματος βαρύτονος Leon Thomas, και τη θέση του παίρνει ο σχεδόν άχρωμος συμβασιούχος τραγουδιστής Leon Patillo, ενώ συμμετοχή υπάρχει από βαρύ πυροβολικό της εποχής όπως Airto Moreira με τη σύζυγο Flora Purim και ο Stanley Clarke.
Ο Carlos αναλαμβάνει έναν ίσο και πάλι ρόλο απλού κωπηλάτη με τη μόνη διαφορά ότι έχει ολοκληρώσει το σμίλεμα του ήχου του και των ηχητικών εφέ που χρησιμοποιεί σε βαθμό που ο ακροατής τον ξεχωρίζει από το σύνολο και αναγκαστικά υποκλίνεται ευλαβικά. Το 1974 η θέση του Santana μεταξύ των κιθαριστών, από άποψης έκφρασης ήταν η πρώτη και δεν αμφισβητήθηκε από τότε για πολλά χρόνια.

Ο δίσκος ξεκινάει ατμοσφαιρικά με το spring manifestations και συνεχίζει χωρίς διακοπή στο υπνωτικά υπέροχο Canto de los flores. Το πρώτο είναι μόνο ηχητικά εφέ, ενώ το το δεύτερο έχει ένα αργό καμηλιέρικο τέμπο με ιδιαίτερα εξευγενισμένα τα κρουστά και πολλές λούπες στο ηλεκτρικό πιάνο, που αποτελεί το υπόβαθρο για το φλάουτο του Joe Farell. Ο Carlos απέχει και στα δυό, παίζοντας κρουστά.
Ο παλιός ακροατής νιώθει να πατάει στα πόδια του με το Life is anew, αν και τον ξενίζει η νέα φωνή του Patillo. Ευτυχώς η κιθάρα έρχεται αμέσως. Το τέμπο είναι σφιχτό, αν και οι jazz επιδράσεις, ο εξαιρετικά στρογγυλεμένος ήχος και ο εξοστρακισμός κάθε σκληρής (λέγε με ροκ) νότας, με φόντο και πάλι τα ηλεκτρικό πιάνο με εφφέ, και το B3 με το leslie, δημιουργούν μια παράξενη ανυπομονησία. Στο 2.20 νομίζεις ότι το κομμάτι λήγει άδοξα, αλλά έρχεται ένα σόλο με B3, εντελώς διαφοροποιημένο σε ήχο από την εποχή Rollie, με συνοδεία τα ξερά κοφτά ακόρντα του Carlos, για να καταλήξει σε ένα ηγετικό σόλο κιθάρας με εξαιρετικό sustain το οποίο δίνει την πάσα για το επόμενο κομμάτι σε σχεδόν κατάληξη Coltrane….

Το Give and Take είναι η απόπειρα να σκληρύνει ο ήχος. Ο Carlos χρησιμοποιεί άγριο wah wah. Η φωνή του Patillo προσπαθεί, αλλά δεν βοηθάει πολύ, όπως και οί στίχοι που σε όλο το δίσκο μιλάνε για αγάπη, προσφορά, προσπάθεια, αυτοσυγκέντρωση, αναζήτηση στόχου, και οικουμενικότητας. Πάντως το σφιχτό τέμπο με τύμπανα, κρουστά και μπάσο σε κάνουν να αγνοείς τέτοιες ασήμαντες λεπτομέρειες. Στο κομμάτι συμμετέχει και ο Leon Thomas στο δεύτερο κουπλέ και μετά Στα διαδοχικά ξεσπάσματα, όπου υπάρχει καταιγισμός κρουστών που συνοδεύει τα σόλο της κιθάρας, αλλά και του σαξοφώνου έχουμε καθαρό jazz rock ποιότητας που σε κάνει να ξεχνάς γιατί όλα αυτά τα μουσικά είδη πρέπει να υπάρχουν κάτω από την ίδια στέγη.

Το One with the sun που συνεχίζει, ξεχωριστό πλέον από τα προηγούμενα, ξεκινάει με την εισαγωγή της κιθάρας. Αργή μπαλάντα πιο πολύ στα μέτρα του Patillo. Πάντως η κιθάρα είναι αυτή που σηκώνει το κομμάτι. Στη συνέχεια βέβαια το κομμάτι δεν ακολουθεί καθόλου ροκ μονοπάτια, είναι δύσκολο για τραγουδιστή. Η αδυναμία του Patillo να βγάλει κορώνες ίσως να βοηθάει όμως γιατί βρίσκει τρόπο και κάνει πιο εκφραστικές τις νότες του. Στο 2.00 ένα λιτό σόλο του Carlos δίνει τη σκυτάλη για ένα πολύ καλό jazz σόλο Β3 στον Coster. Η κιθάρα συνεχίζει και πάλι και κλείνει το κομμάτι, σε επίπεδα δυσθεώρητα για κιθαρίστα.

Τα πράγματα θα αγριέψουν για πρώτη φορά στο Aspirations, όπου έχουμε μια καθαρή jazz σύνθεση, που αρχίζει με fade in. Κρουστά,, B3, και μπάσο είναι το μαγικό χαλί, τα πιατίνια ακολουθούν και συνοδεύουν το υπέροχο σαξόφωνο του Joules Broussard. Το ύφος είναι κοντά στον Jan Garbarek, Το καμμάτι συνεχίζει στο μοτίβο αυτό και πλησιάζει και αγγίζει καθαρά τους χώρους του Cortrane για άλλη μια φορά.
 
Last edited:

supersonic

Μέλος Σωματείου
17 June 2006
49,336
Στην δεύτερη πλευρά με το Practice what you preach έχουμε την καλύτερη εισαγωγή κιθάρας που υπάρχει σε δίσκο του Santana. Το πιο εκφραστικό σόλο του, ever. Μια εισαγωγή Gospel με sustain και feedback όπως δεν τα συναντήσαμε πουθενα. Ο Tom Coster συνοδεύει στο Β3 με δυό leslie. Η τεχνική του κιθαρίστα είναι απλά απαράμιλη. Γύρω στο 1.30 μένει μόνος του με το feed back του να διαρκεί και περίπου για μισό λεπτό, το κρατάει, παίζει το σχήμα και επανέρχεται στην ίδια νότα του feedback. Δύσκολο να περιγραφεί, απλά μαγεία. Ο Patillo μας προσγειώνει απότομα με τα ξενέρωτα στιχάκια «ψάξτε το δρόμο του Κυρίου» αλλά ο Carlos φαίνεται ότι τον έχει βρεί και έχει φύγει ήδη. Το κεντρικό σόλο και κλείσιμο είναι δικά του και μακρυά από συγκρίσεις.

Το Mirage που ακολουθεί είναι ίσως το «εμπορικό» κομμάτι του δίσκου, καθώς είναι το πιο συμβατικό ακουστικά, αν και ο Coster χρησιμοποιεί synthesizer, ενώ ο ρυθμός δεν βοηθάει τόσο για χορό…έστω αν ήθελε κάποιος. Το κομμάτι κλείνει οριστικά την πόρτα στα εύκολα ή ροκ προσανατολισμού ακούσματα, καθώς από το επόμενο επανερχόμαστε στο ύφος που είδαμε με το aspirations.

Τα τρία επόμενα Here and now, Flor de Canela, Promise o a fisherman αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο, εκτός τόπου και χρόνου. Το σύνθημα πέφτει με τις πρώτες νότες: «Οι ροκάδες να βγάλουν το δίσκο και να ακούσουν Alice Cooper ή κάτι άλλο. Όσοι αντέχουν ας ετοιμαστούν για heavy jazz».
Η εισαγωγή του Broussard, θυμίζει τι άλλο, Coltrane, Κρατάει κάπου ένα και λεπτό μέχρι ο Carlos να παίξει το εισαγωγικό θέμα. Στο 1.50 το θέμα παίρνει μορφή, ενώ στο 2.00 όλα τα όργανα περνάνε από phaser, από σε απότομα breaks με τύμπανα, τον παχνιδιάρικο ήχο του μπάσου του Stanley Clarke και περνάνε χωρίς διακοπή στο επόμενο Flor de Canela. Τα τρία κομμάτια είναι απλά άριστα συνδεδμένα και ενορχηστρωμένα. Στο 2.00 του flor de Canela έχουμε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά ορχηστρικά breaks-υπογραφής των Santana που αργότερα βέβαια αντιγράφτηκαν ασύστολα από καλλιτέχνες όπως πχ ο Al Di Meola.
Το Promise of a Fisherman είναι πολύ κοντά στο ύφος των Return to Forever της ηλεκτρικής εποχής και ο Tom Coster δίνει βαρειά δείγματα της δουλειάς του, ενώ δηλώνει σαφώς ότι στο εξής θα είναι ηγετικό στέλεχος ίσως ισάξιο με τον Carlos για τα επόμενα πέντε χρόνια. Ο δε Carlos φαίνεται ότι έχει αφομοιώσει και ενσωματώσει το ύφος και την πλεον εύηχη πλευρά του John Mac Laughlin.
Από ένα σημείο και μετά είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν λέξεις να περιγραφεί το ντελίριο και η ενορχηστρητική αρτιότητα του medley αυτών των τριών κομματιών.
Η λύση ξεκινάει να έρχεται λυτρωτικά γύρω στο 7.30. Το κομμάτι αποσυντίθεται για τα επόμενα 20 δευτερόλεπτα, ο ρυθμός επανέρχεται στα timbales για άλλα 10 για να λυθεί οριστικά με τις εξωτικές αγριοφωνάρες και τα κρουστά της ζούγκλας από τον Airto στο ομώνυμο κομμάτι του δίσκου, Borboletta.

Έτσι κλείνει η τριλογία Love Devotion Surrender, Welcome, Borboletta. H χρυσή διετία της αναζήτησης θα μας δώσει δισκογραφικά άλλα δυό δείγματα, το ένα όμως είναι δίσκος από ζωντανή ηχογράφηση, λίγο πριν το Borboletta και το άλλο συνεργασία τιμής ένεκεν, λόγω της κατάχρησης του ύφους και του ονόματος Coltrane από τον Carlos για την περίοδο αυτή.
Αυτό που μένει είναι ένας εξαιρετικός δίσκος, άρτιος από κάθε πλευρά ηχοληψίας, τεχνικής, ενορχήστρωσης χωρίς να υστερεί καθόλου ο τομέας σύνθεση. Βέβαια ήταν σαφώς αποστασιοποιημένος από το εμπορικό παρελθόν και χαστούκι για τους παραγωγούς της CBS ή κλωτσιά της καρδάρας με το γάλα.
Ο Carlos με το δίσκο δηλώνει ότι το συγκρότημα είναι δικό του, ένα συγκρότημα όπου θα έχει ίσο ρόλο, αλλά θα είναι δική του και μόνο υπόθεση. Άλλωστε οι κόποι του το άξιζαν. Η ιστορία απέδειξε ότι η επιλογή του ήταν σωστή.
 
Last edited:

Nikos F

Supreme Member
19 June 2006
6,146
Αλιμος
Μόλις προχθές το απήλαυσα χωρίς να έχω ιδέα για το ωραίο σου αφιέρωμα.
Ο σενιόρ Πατίγιο ήρθε είδε και απήλθε ...ευτυχώς.
ΟΜΩΣ το πολύ πιασάρικο του mirage μου αρέσει πολύ ...κυρίως διότι καθρεφτίζει με σχεδόν απόλυτο τρόπο την εποχή του , αν δεν τόξερα καθόλου με τις πρώτες νότες θάλεγα ''αυτό είναι σίγουρα του 74-75'' άραγες αυτό είναι καλό ή κακό ?
Α και το εξώφυλλο ,ένα από τα καλύτερα του Carlos ever
 

supersonic

Μέλος Σωματείου
17 June 2006
49,336
Λίγες εποχές Νίκο είχαν τοσο έντονη υπογραφή....
ή μήπως μου φαίνεται?
Εγώ αν έπρεπε να κρατήσω κάτι από το δίσκο αυτό θα ήταν τo gospel Practise what you preach, το υπνωτικό μαγευτικό Canto de los Flores που σηματοδοτεί την κορυφή της τριλογίας και φυσικά την τριπλέτα του τέλους.

Μόνο γιά 4 κομμάτια ο δίσκος είναι χρυσάφι.
 

Δημήτρης Ν.

AVClub Fanatic
17 June 2006
10,209
Θεσσαλονίκη
Mαζί με τα τρία πρωτα LPs τους , το καλύτερο Santana. Δισκάρα ολκής . Εάν υπάρχει ´διάθεση να έχετε μερικούς δίσκους τους , τότε αυτοί οι 4 είναι , για μένα , η καλύτερη επιλογή .
 

Δημήτρης Ν.

AVClub Fanatic
17 June 2006
10,209
Θεσσαλονίκη
Mαζί με τα τρία πρωτα LPs τους , το καλύτερο Santana. Δισκάρα ολκής . Εάν υπάρχει ´διάθεση να έχετε μερικούς δίσκους τους , τότε αυτοί οι 4 είναι , για μένα , η καλύτερη επιλογή .

Σόρρυ ξέχασα το Caravanserai οπότε τα must have των Santana είναι 5 και όχι 4 -bye-
 

Nikos F

Supreme Member
19 June 2006
6,146
Αλιμος
και τα 5 πάντως για ένα group δεν είναι και λίγα , έτσι ?
Η επίδραση του Chief oλοφάνερη , ή μήπως όχι ?:grinning-smiley-043
 

dpoly

Senior Member
19 June 2006
317
Αθήνα
Τον τελευταίο μήνα έχω λιώσει το Caravanserai, τόσο στο αυτοκίνητο όσο και στο σπίτι.

Ήμουν λοιπόν έτοιμος να βάλω ερώτηση σχετικά με άλλα προτεινόμενα άλμπουμ του Santana.

Με την πρώτη ευκαιρία θα προχωρήσω σε αγορές.