- 23 June 2006
- 9,971
Έχω κατά καιρούς αναφερθεί στο συγκεκριμένο έργο, αλλά δεδομένου ότι το αγαπώ πολλά χρόνια τώρα, νομίζω ότι του οφείλω μια μίνι παρουσίαση …
Ο Dvorak το έγραψε με αφορμή τον θάνατο της κόρης του Ιωσηφίνας το 1876 αλλά το αποτελείωσε το 1877 με αφορμή τον χαμό ακόμη δύο παιδιών του … Άλλωστε, αντίστοιχα έργα (stabat mater & requiem ) συνήθως γράφονταν είτε για την de profundis κατάθεση της προσωπικής οδύνης για την απώλεια αγαπημένων είτε ως εκτέλεση παραγγελίας για να τιμηθεί η μνήμη κάποιου … Σε κάθε περίπτωση αντίστοιχα έργα, λόγω του έντονου συγκινησιακού περιεχομένου και την ευκολία από μέρους του ακροατού να αντιληφθεί τις προθέσεις και τα συναισθήματα του δημιουργού, είναι ότι πρέπει για να εισέλθει κανείς στον χώρο της κλασσικής …
Στο συγκεκριμένο τώρα, σαφώς λόγω εποχής δεν υφίσταται η στριγκή ψηλόλαιμη μπαρόκ συλλογική αξιοπρέπεια, (βέβαια ο συντριπτικός αριθμός έργων με βάση το καθολικό κείμενο της ‛’λυπημένης Παρθένου που στέκεται έμπροσθεν του σταυρού’’, συνετέθησαν σε αυτήν μέχρι το 1750 περίοδο), αλλά η ατομική υπερσυναισθηματική οδύσσεια του ρομαντισμού που επισημαίνει ότι δεν υπάρχουν άλλοι για να κλάψουμε στον ώμο τους, αλλά η αντιμετώπιση του πόνου είναι καθαρά προσωπική υπόθεση και πρέπει να πραγματοποιήσουμε το λυτρωτικό μακροβούτι μέσα του χωρίς ανάσα …
Και πράγματι, η ακρόαση αυτού του αριστουργήματος από την μία σε ξεγυμνώνει, αφήνοντας σε σαν το ελλείπον κομμάτι ενός παζλ από μουδιασμένες καρτ-ποστάλ, έντρομος να παρακολουθείς ένα φρικώδες animation που αργά διαγράφει, διαβρώνει και κατατρώει σαν οξύ τις μορφές των χαμένων αγαπημένων από τις καρέκλες τους, τα κρεβάτια τους, από τα πράγματα γύρω σου, από τις φωτογραφίες, αφήνοντας στρογγυλά ασπρουδερά κενά… και στην συνέχεια επικολλά αυτές τις μορφές με βασανιστικό τρόπο στα σωθικά σου … και αισθάνεσαι τις κραυγές τους, να σε καλούν κοντά τους και δεν ξέρεις τι να διαλέξεις, την αποδοχή, την λήθη ή το νέο δύσκολο ξημέρωμα … Από την άλλη, την ίδια στιγμή, η μουσική -συνοψίζοντας ίσως και όλες οι φοβίες για αυτούς που έμειναν και τον τρόμο μην χαθούν- χτίζει πυρετωδώς χαλκέντερες επαναδιεκδικήσεις ζωής, δίνοντας σου την απαραίτητη πίστη, την απαραίτητη ανακούφιση και ορμή για τις τελευταίες απλωτές που θα σε ξαναβγάλουν στον αέρα, να ανασάνεις φρεσκοφουρνισμένες ανάσες …
Ο Dvorak το έγραψε με αφορμή τον θάνατο της κόρης του Ιωσηφίνας το 1876 αλλά το αποτελείωσε το 1877 με αφορμή τον χαμό ακόμη δύο παιδιών του … Άλλωστε, αντίστοιχα έργα (stabat mater & requiem ) συνήθως γράφονταν είτε για την de profundis κατάθεση της προσωπικής οδύνης για την απώλεια αγαπημένων είτε ως εκτέλεση παραγγελίας για να τιμηθεί η μνήμη κάποιου … Σε κάθε περίπτωση αντίστοιχα έργα, λόγω του έντονου συγκινησιακού περιεχομένου και την ευκολία από μέρους του ακροατού να αντιληφθεί τις προθέσεις και τα συναισθήματα του δημιουργού, είναι ότι πρέπει για να εισέλθει κανείς στον χώρο της κλασσικής …
Στο συγκεκριμένο τώρα, σαφώς λόγω εποχής δεν υφίσταται η στριγκή ψηλόλαιμη μπαρόκ συλλογική αξιοπρέπεια, (βέβαια ο συντριπτικός αριθμός έργων με βάση το καθολικό κείμενο της ‛’λυπημένης Παρθένου που στέκεται έμπροσθεν του σταυρού’’, συνετέθησαν σε αυτήν μέχρι το 1750 περίοδο), αλλά η ατομική υπερσυναισθηματική οδύσσεια του ρομαντισμού που επισημαίνει ότι δεν υπάρχουν άλλοι για να κλάψουμε στον ώμο τους, αλλά η αντιμετώπιση του πόνου είναι καθαρά προσωπική υπόθεση και πρέπει να πραγματοποιήσουμε το λυτρωτικό μακροβούτι μέσα του χωρίς ανάσα …
Και πράγματι, η ακρόαση αυτού του αριστουργήματος από την μία σε ξεγυμνώνει, αφήνοντας σε σαν το ελλείπον κομμάτι ενός παζλ από μουδιασμένες καρτ-ποστάλ, έντρομος να παρακολουθείς ένα φρικώδες animation που αργά διαγράφει, διαβρώνει και κατατρώει σαν οξύ τις μορφές των χαμένων αγαπημένων από τις καρέκλες τους, τα κρεβάτια τους, από τα πράγματα γύρω σου, από τις φωτογραφίες, αφήνοντας στρογγυλά ασπρουδερά κενά… και στην συνέχεια επικολλά αυτές τις μορφές με βασανιστικό τρόπο στα σωθικά σου … και αισθάνεσαι τις κραυγές τους, να σε καλούν κοντά τους και δεν ξέρεις τι να διαλέξεις, την αποδοχή, την λήθη ή το νέο δύσκολο ξημέρωμα … Από την άλλη, την ίδια στιγμή, η μουσική -συνοψίζοντας ίσως και όλες οι φοβίες για αυτούς που έμειναν και τον τρόμο μην χαθούν- χτίζει πυρετωδώς χαλκέντερες επαναδιεκδικήσεις ζωής, δίνοντας σου την απαραίτητη πίστη, την απαραίτητη ανακούφιση και ορμή για τις τελευταίες απλωτές που θα σε ξαναβγάλουν στον αέρα, να ανασάνεις φρεσκοφουρνισμένες ανάσες …
Last edited by a moderator:
