- 8 September 2010
- 474
Ο Hendryk Wieniawski υπήρξε μέγας βιρτουόζος του βιολιού και συνθέτης πολλών έργων για το συγκεκριμένο όργανο. Ξεχωριστή θέση ανάμεσά τους κατέχει το 2ο Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα, αρ. έργου 22, το οποίο θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα έργα για βιολί της ρομαντικής περιόδου.
Το έργο έχει 3 μέρη:
1. Allegro moderato in D minor
2. Romance: Andante non troppo in B flat major
3. Allegro con fuoco - Allegro moderato (a la Zingara) in D minor/D major
Στο πρώτο μέρος κυριαρχεί μία ελεγειακή διάθεση. Το θέμα αναπτύσσεται σταδιακά από την ορχήστρα και αφού φτάσει στην κορύφωσή του σβήνει απαλά, για να εισβάλει το βιολί στον ίδιο μελαγχολικό τόνο και το θέμα να αναπτυχθεί ξανά με τη συμμετοχή και των δυο, οδηγώντας σε νέες κορυφώσεις, γεμάτες ένταση και πάθος. Στο μεγαλύτερο μέρος, βιολί και ορχήστρα συνυπάρχουν αρμονικά, έχοντας συμπληρωματικούς ρόλους, εκτός από ορισμένα σημεία στα οποία αφήνεται στο βιολί ο χώρος να αναπτυχθεί ελεύθερα.
Το δεύτερο μέρος είναι τρυφερό και ρομαντικό. Δεν έχει τη συνθετότητα του πρώτου. Είναι όμορφο μέσα στην απλότητά του και υπάρχει μόνο για να μας ευχαριστήσει. Απομακρύνει από πάνω μας τη μελαγχολική διάθεση που μας έχει μεταδώσει το πρώτο μέρος και μας προετοιμάζει για το τρίτο.
Το τρίτο μέρος ξεκινάει εντελώς διαφορετικά, με το βιολί να αποκτά πραγματικά τον κυρίαρχο ρόλο και να μας παρασύρει σ' έναν ξέφρενο ρυθμό, που άλλοτε καταλαγιάζει κι άλλοτε δυναμώνει, ώσπου μετατρέπεται σ' έναν τσιγγάνικο σκοπό, δίνοντας μια αίσθηση ελευθερίας και ξέγνοιαστης διασκέδασης. Αυτή η αίσθηση διατηρείται ως το τέλος, όπου βιολί και ορχήστρα συμπράττουν σ' ένα πανηγυρικό φινάλε. Σ' όλη τη διάρκεια του έργου ακούγεται διακριτικά το βασικό μελωδικό θέμα του πρώτου μέρος, γεγονός που δίνει στο έργο ενότητα και συνέχεια.
Αυτό που τελικά μας μένει είναι μια αίσθηση αισιοδοξίας και πρωτογενούς χαράς. Μια αίσθηση πως τελικά όλα θα πάνε καλά.
Από τις διαθέσιμες εκτελέσεις, αυτή που μου άρεσε περισσότερο είναι με τον Isaac Stern και την Philadelphia Orchestra, σε διεύθυνση Eugene Ormandy.
Το έργο έχει 3 μέρη:
1. Allegro moderato in D minor
2. Romance: Andante non troppo in B flat major
3. Allegro con fuoco - Allegro moderato (a la Zingara) in D minor/D major
Στο πρώτο μέρος κυριαρχεί μία ελεγειακή διάθεση. Το θέμα αναπτύσσεται σταδιακά από την ορχήστρα και αφού φτάσει στην κορύφωσή του σβήνει απαλά, για να εισβάλει το βιολί στον ίδιο μελαγχολικό τόνο και το θέμα να αναπτυχθεί ξανά με τη συμμετοχή και των δυο, οδηγώντας σε νέες κορυφώσεις, γεμάτες ένταση και πάθος. Στο μεγαλύτερο μέρος, βιολί και ορχήστρα συνυπάρχουν αρμονικά, έχοντας συμπληρωματικούς ρόλους, εκτός από ορισμένα σημεία στα οποία αφήνεται στο βιολί ο χώρος να αναπτυχθεί ελεύθερα.
Το δεύτερο μέρος είναι τρυφερό και ρομαντικό. Δεν έχει τη συνθετότητα του πρώτου. Είναι όμορφο μέσα στην απλότητά του και υπάρχει μόνο για να μας ευχαριστήσει. Απομακρύνει από πάνω μας τη μελαγχολική διάθεση που μας έχει μεταδώσει το πρώτο μέρος και μας προετοιμάζει για το τρίτο.
Το τρίτο μέρος ξεκινάει εντελώς διαφορετικά, με το βιολί να αποκτά πραγματικά τον κυρίαρχο ρόλο και να μας παρασύρει σ' έναν ξέφρενο ρυθμό, που άλλοτε καταλαγιάζει κι άλλοτε δυναμώνει, ώσπου μετατρέπεται σ' έναν τσιγγάνικο σκοπό, δίνοντας μια αίσθηση ελευθερίας και ξέγνοιαστης διασκέδασης. Αυτή η αίσθηση διατηρείται ως το τέλος, όπου βιολί και ορχήστρα συμπράττουν σ' ένα πανηγυρικό φινάλε. Σ' όλη τη διάρκεια του έργου ακούγεται διακριτικά το βασικό μελωδικό θέμα του πρώτου μέρος, γεγονός που δίνει στο έργο ενότητα και συνέχεια.
Αυτό που τελικά μας μένει είναι μια αίσθηση αισιοδοξίας και πρωτογενούς χαράς. Μια αίσθηση πως τελικά όλα θα πάνε καλά.
Από τις διαθέσιμες εκτελέσεις, αυτή που μου άρεσε περισσότερο είναι με τον Isaac Stern και την Philadelphia Orchestra, σε διεύθυνση Eugene Ormandy.