- 14 December 2006
- 4,265
Roy Brooks And The Artistic Truth - Ethnic Expressions
O αποκαλούμενος και ως Van Gogh ή Picasso της τέχνης του (drums), Roy Brooks, από το Detroit , υπήρξε μέλος της μπάντας του Horace Silver στις αρχές της δεκαετίας του 60. Ακολουθώντας την παράδοση των μουσικών της κλάσης του στην μετά Coltrane underground jazz σκηνή, όπου οι μουσικοί στο ευρύτερο χώρο της αυτοσχεδιαστικής jazz λειτουργούσαν περίπου ως μια κοινότητα συμμετέχοντας ο ένας στα Projects του άλλου, συνεργάστηκε με μουσικούς όπως, οι Yusef Lateef, Dollar Brand, Sonny Stitt, Milt Jackson.Το 1970 ηχογράφησε στην ανεξάρτητη εταιρεία Muse, το Free slave, ένα περίπου θρυλικό δίσκο, και δημιούργησε τους Artistic Truth.
O Roy Brooks και οι Artistic Truth ηχογράφησαν τo Ethnic Expressions ζωντανά στο Small’s Paradise, στο Harlem, στα τέλη του 1973, λίγο μετά δηλαδή από τη περίοδο που ο Roy Brooks συνεργαζόταν με τον Charles Mingus, του οποίου η επίδραση δεν θα μπορούσε παρά να είναι καταλυτική στην συγκεκριμένη ηχογράφηση. Ο δίσκος κυκλοφόρησε και πέρασε απαρατήρητος από την μικρή ανεξάρτητη εταιρεία Im-Hotep, και μετέπειτα έγινε αντικείμενο λατρείας των συλλεκτών, αλλάζοντας χέρια γιο αστρονομικά ποσά κυρίως στην Ιαπωνία.
Ως “μνημείο” εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο οπισθόφυλλο του Ιαπωνικό βιβλίο Jazz Record Book:Free Jazz που εκδόθηκε το 1985 από τον Futao Uemura, τραβώντας την προσοχή όσων έψαχναν εξονυχιστικά το είδος,. Για πάρα πολλά χρόνια όσοι μπορούσαν να αγοράζουν τον δίσκο γνώριζαν πως πρόκειται για ένα χαμένο διαμάντι στον ευρύτερο χώρο της spiritual Jazz.
O όρος spiritual jazz χρησιμοποιείται για να περιγράψει την εξέλιξη της underground jazz από τα τέλη της δεκαετίας του 60 κυρίως και μετά, με στόχο την αφύπνιση της μαύρης κοινότητας, την αναμόρφωση της κοινωνίας. Η μουσική έχει έντονο πολιτικό μήνυμα, είναι υπό μίαν έννοια παγκόσμια (για αυτό και ενίοτε εισάγονται περίεργα τοπικά όργανα ή συνεργασίες με μουσικούς διαφορετικής κουλτούρας).Όσον αφορά συγκεκριμένα την μαύρη μουσική,(soul, blues gospel) στην spiritual jazz, φαίνεται να συμπυκνώνεται η εμπειρία πολλών δεκαετιών και να απελευθερώνεται πλέον σε ένα σύμπαν ελεύθερης έκφρασης, ελεύθερης φόρμας, απεγκλωβίζοντας την από τα στερεότυπα περασμένων δεκαετιών. Αν μπορεί να ορισθεί ως είδος (περισσότερο έχει να κάνει με νοοτροπία), η spiritual jazz είναι πολύ κοντά στην φιλοσοφία της Free Jazz, απλά είναι πολύ περισσότερο "αφρο_κεντρική" και πολύ πιο “στοχευόμενη”.
O δίσκος ξεκινάει με τον Roy Brooks σε πρωταγωνιστικό ρόλο, με το M Jumbe ( ψευδώνυμο του Roy) που στα σουαχίλι σημαίνει “εκπρόσωπος” ή αγγελιοφόρος, το οποίο αν και θα μπορούσε απλά και λιτά να χαρακτηριστεί ως μία “μεταλλαγμένη ξέφρενη post bop γιορτή σε ένα καταγώγιο του Harlem”, θα επιμείνω λίγο περισσότερο κυρίως γιο να δοθεί έμφαση στο τρόπο που αυτονομούνται οι μουσικοί αλλά και ταυτόχρονα στο πόσο εναρμονισμένοι και καλό κουρδισμένοι επανέρχονται στο κυρίως δομημένο μουσικό θέμα που επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Εδώ η επιρροή από τον Charles Mingus κυρίως στην ενορχήστρωση είναι εμφανής. Κομψό και σοφιστικέ στο περιτύλιγμα του, ελεύθερο και αλήτικο στην φιλοσοφία του, προκλητικό έως ξεδιάντροπο σε σημεία, “ξινισμένο” στην καρδιά του. Δεκαέξι λεπτά τελικά ίσως να είναι και λίγα……
Πολύ πιο εκλεπτυσμένο, πιο δομημένο και ελαφρώς πιο παλιομοδίτικο (συγκριτικά με την εποχή του πάντα), το the last prophet είναι το κομμάτι που σφραγίζει τον spiritual χαρακτήρα της ηχογράφησης.H μπάντα μοιάζει σχετικά υποτονική σε σύγκριση με το Μ Jumbe, αλλά μετά από αρκετές ακροάσεις σχεδόν εύκολα καταλήγεις στο συμπέρασμα πως ο Roy εκμεταλλεύεται τα πλεονεκτήματα μιας μικρής Big band, στήνοντας ένα σκηνικό εξωτερικά απόλυτα δομημένο και free στο κέντρο. Η μπάντα αποφεύγει άσκοπους αυτοσχεδιασμούς, που λειτουργούν περισσότερο ως πινελιές στον καμβά, δίνοντας περισσότερο έμφαση στην αρμονία και στην αλληλεπίδραση των μουσικών. Το ερωτεύεσαι εύκολα, ακριβώς γιατί "ακούς" περισσότερα από αυτά που "παίζει"……
Στα the smart set και Eboness, O Roy φαίνεται να είναι επηρεασμένος, αλλά και να θέλει να δώσει την δική του οπτική στην επιρροή των blues στην avant garde σκηνή στις αρχές της δεκαετίας του 70 (Το Attica Blues του Archie Shepp είχε κυκλοφορήσει ένα χρόνο πριν).Επιστρατεύεται στα φωνητικά ο Eddie Jefferson, που αρχικά μοιάζει λίγο αμήχανος, αλλά σύντομα απελευθερώνεται εκφραστικά. Το γκρουπ πίσω συνεχίζει να είναι σωστά τοποθετημένο και μάλιστα στο smart set που είναι και περισσότερο up tempo, και σε σύγκριση πάντα με ανάλογου ύφους ηχογραφήσεις της εποχής, καταφέρνει να βγάλει έντονα αυτό που αποκαλούμε black feeling.
Ο δίσκος κλείνει με ένα από τα πιο εκφραστικά και συναισθηματικά φορτισμένα κομμάτια στον χώρο της spiritual jazz..Με στίχους λεπίδι, στο Eboness (kwanza), και στην λογική της free μαύρης ποίησης πλέον, είναι η σειρά της Soul να αποδομηθεί.. Το γκρουπ ξεκουρδίζεται τελείως, η ατμόσφαιρα γίνεται αφαιρετική, καπνισμένη, αλλοπρόσαλλη. Η φωνή της μυστηριώδους Black Rose,συνομιλεί με τα όργανα, η έκφραση της υπαινικτική στην αρχή , διδακτική στην συνέχεια, οργισμένη στο τέλος. Προκαλεί συνεχώς τους μουσικούς κατευθύνοντας τους από την ηρεμία στην έκρηξη! Αδιαμφισβήτητα ο "αυθάδης μαύρος ανθός" του δίσκου….
Δεν ξέρω πόσο ιδιότροποι ή καλύτερα ιδιόρρυθμοι μπορούν να γίνουν οι καλλιτέχνες, αλλά σίγουρα η Dee Dee Bridgwater θα είχε κάποιους λόγους για να χρησιμοποιεί εδώ το ψευδώνυμο Black Rose.
Μια κυκλοφορία( επανέκδοση από την Jazzman Records ) κορυφή στο είδος της που σε κάθε άκουσμα πυροδοτεί όλο και πιο έντονα συναισθήματα……
Roy Brooks - drums and various percussion
Olu Dara - trumpet and E flat horn
Hamiet Bluiett - baritone sax and clarinet
Reggie Workman - bass
Joseph Bonner - acoustic piano
Black Rose - ethnic expressionist
Eddie Jefferson - vocalist
Cecil Bridgewater - trumpet and flugelhorn
Sonny Fortune - alto sax and flute
John Stubberfield - tenor sax, flute and bass clarinet
Hilton Ruiz - electric piano (Fender Rhodes)
Richard Landrum - African percussion
Lawrence Williams - African percussion
